مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
نگاهی ‌نو به ترجمۀ قرآن‌کریم براساس مؤلفه‌های واحد ‌ترجمه (نقد موردی: ترجمۀ معزی، پاینده، مکارم‌شیرازی و انصاریان)

جواد اصغری؛ حسین جوکار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 بهمن 1401

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.71468.1658

چکیده
  تاکنون الگوی دقیق و جامعی برای نقد واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن طراحی نشده‌است. به منظور دست‌یابی به چنین الگویی می‌توان ابتدا کار‌آمدیِ مؤلفه‌های واحد ترجمه را مورد بررسی قرار‌داد. به همین جهت، در این پژوهشِ نو تلاش شده‌است تا مقوله‌ی واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن کریم بررسی‌شود. در این جستار ابتدا به شرح واحدهای ترجمه‌ از نظر نظریه‌پردازان ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
بررسی معادل‌یابی واژگان در " تا سبز شوم از عشق" (ترجمۀ گزیده‌ای از اشعار نزار قبانی به فارسی) بر اساس اصل هم‌معنایی

اویس محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 تیر 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.71539.1659

چکیده
  زبان شعر، افزون بر اینکه ژرف است و معناهای بسیاری در خود دارد، با نازک‌کاری‌های زبانی و ظرافت‌های بیانی بسیاری خلق شده است. واژگانی که به شعر می‌آیند، ظرفیت معنایی بسیاری دارند؛ این ظرفیت، در شعر پویا و متکثر می‌شود. از این رو،فهم این واژگان نیازمند خوانشی دقیق از شعر است. یکی از راه-های فهم معنای واژگان، بررسی آنها از منظر نظریۀ ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
تحلیل تطبیقی ترجمه‌های واژه «صهر» در قرآن کریم(بر اساس نظریه فردینان دو سوسور)

مجید صالح بک؛ عبدالقادر پریز؛ پروین صانعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 شهریور 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.74676.1682

چکیده
  سوسور با نگاهی سیستماتیک و نظام مند، زبان را مجموعه‌ای از نشانه‌ها ‌دانسته ولذا در نظریه زبانی خود نشانه را کلیدواژه اساسی قرار می‌دهد. در ترجمه نیز نشانه‌ها بسیار حائز اهمیت‌اند و مترجم باید بتواند با شناخت دقیق کلمات متن، روابط میان آن‌ها را شناسایی کرده و از این روابط در جهت ترجمه‌ای دقیق‌تر یاری گیرد؛ این مسأله در ترجمه قرآن ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
نسبیت زبانی در معادل یابی و ترجمه مفاهیم نام اندام دست در زبان عربی بر مبنای رویکردهای شناختی و فرهنگی

زهره قربانی مادوانی؛ احیا کماسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 شهریور 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.74658.1681

چکیده
  نسبیت زبانی همواره یکی از چالش‌های فراروی مترجمان بوده است و آن حاصل تجربه های زیستی متفاوت سخنوران زبان است. تجارب جمعی سخنوران زبان مانند آداب و رسوم، باورها و پدیده‌های اجتماعی، مبانی فرهنگی است که با مفاهیم زبانی در ارتباط است. نام اندامها یعنی واژگان مربوط به بیان اعضای بدن انسان مانند: چشم، سر، گوش و ... ممکن است حاوی مفاهیم فرهنگی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
ارزیابی ترجمه فارسی رمان «موسم الهجرة إلی الشمال» بر اساس الگوی ژان رنه لادمیرال

یسرا شادمان؛ فاطمه اکبری زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 مهر 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.70819.1655

چکیده
  ژان رنه لادمیرال در حوزه نظریه‌پردازی ترجمه با رویکرد مقصد‌گرا معتقد است که محدود نمودن ترجمه به رمزگردانی ساده نا‌درست بوده و مترجم باید به تولید معنا و یا آفرینش مجدد بپردازد. این نظریه‌پرداز راهکار‌هایی از جمله جابجایی، ابهام زدایی، افزوده‌سازی و... ارائه داده‌ است. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر رویکرد لادمیرال، ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
ارزیابی کیفیت ترجمه فارسی رمان "فردقان" اثر "یوسف زیدان" بر اساس الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ جولیان هاوس

سید اسماعیل قاسمی موسوی؛ رضوان بیرانوند؛ علی نظری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 04 دی 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2023.75196.1686

چکیده
  ارزیابی کیفیت ترجمه همواره در مطالعات ترجمه اهمیت داشته است؛ از میان الگوها و نظریه‌های موجود، الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ هاوس یکی از معروف‌ترین‌‌هاست. هاوس ترجمه را بر دو نوع می‌داند: آشکار و پنهان؛ در ترجمه آشکار متن و عناصر آن، فرهنگ محور بوده و بافت‌گردانی در آن دیده می‌شود؛ اما در ترجمۀ پنهان، هنجارها و فرهنگ زبان مقصد بارز ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
نقد ترجمه منطق الطیر عطّار از بدیع محمّد جمعه با تکیه بر نظریه گارسس

آرزو پوریزدانپناه کرمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.75995.1696

چکیده
  ترجمة ادبی در تعاملات و رشد فرهنگی ملل مختلف نقش بسزایی داشته و آثار ادبی جهان از طریق ترجمه به زندگی خود ادامه‌داده‌اند و هر ترجمه به منزلة تولّد مجدّد اثر ادبی بوده است. نقد ترجمه به منظور اطمینان از درستی و مطابقت آن با اصول و فنون مختلف ترجمه، ضروری است. نظریه‌پردازان ترجمه الگوهای متفاوتی برای سنجش ترجمه‌ها ارائه‌کرده‌اند. ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
بررسی مقوله های فرهنگی و عناصر غیرکلامی در زیرنویس عربی فیلم سینمایی «ملودی» بر اساس راهبردهای گاتلیب

سجاد اسماعیلی؛ محمد زنگویی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 بهمن 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.76611.1704

چکیده
  مقوله‌های فرهنگی و عناصر غیر کلامی، یکی از اجزای مهم محتوایی در متن‌های دیداری و شنیداری است که نقش مهمی در انتقال و القای مفاهیم اصلی به مخاطب دارند. درک، دریافت و انتقال صحیح این عناصر، یکی از دغدغه‌های اصلی مترجمان به ویژه مترجمان فیلم‌ها است. مترجم می‌تواند با استفاده از معادل‌های دقیق نوشتاری در زیرنویس فیلم، معنای مقوله‌های ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
تحلیل تطبیقی دو ترجمه از رمان «الفتاة‌ الأخیرة» بر اساس نظریه واژگانی‌شدگی و قمرمحوری تالمی

زینب ناظمیان؛ بتول مشکین فام؛ نسرین فقیه ملک مرزبان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.77410.1711

چکیده
  "حرکت" بنیان هستی است. علوم مختلف به فراخور موضوع خود این مفهوم را کاویده و فرمول‌بندی کرده‌اند. زبانشناسی شناختی از دیدگاه فلسفی-ذهنی-زبانی به این مقوله می‌پردازد و فرایند شکل‌گیری و انتقال مفاهیم حرکتی از عالم خارج به ذهن، و از ذهن به زبان را بررسی می‌کند. تالمی در همین راستا نظریه افعال حرکتی را ارائه، و زبان‌ها را با توجه ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
قالب های ثابت زبان و چالش های معادل یابی آن در ترجمه های نهج البلاغه (موردکاوی نفرین های جمعی)

سمیه سلمانیان؛ ;کیوان احسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.73262.1668

چکیده
  مطالعات ترجمه تاکنون سه دوره را پشت سر گذاشته است، دوره اول پیشازبانی، دوره دوم زبانی و دوره سوم پسا زبانی که در این دوره ترجمه به عنوان کنشی ارتباطی و بینافرهنگی مورد توجه صاحب‌نظران قرار گرفته است و از جایگزینی صرف اقلام واژگانی و دستوری میان دو زبان فراتر رفته است. استفاده مکرر و فراوان از عباراتی خاص در زبان عامه و اهالی یک فرهنگ ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
کاربست الگوی آنتوان برمن در تحلیل تعریب وصیت‌نامۀ سیاسی-الهی امام خمینی(ره) با نگرش به گرایش‌های تغییر شکل‌دهندۀ متن مبدأ

جلال عبیدان؛ مرتضی زارع برمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.74338.1679

چکیده
  هدف از پژوهش حاضر، تحلیل گرایش‌های تغییر شکل‌دهندۀ متن مبدأ در ترجمه از فارسی به عربی است تا بدین‌وسیله اصول و مبانی تعریب به بحث گذارده شود. بر همین اساس، پژوهش مذکور به دو بخش نظری و تطبیقی تقسیم شده است: بخش نظری، دربرگیرندۀ نگرش آنتوان برمن به گرایش‌های تغییر شکل دهندۀ متن مبدأ است و بخش تطبیقی، ناظر به تحلیل تعریب وصیت‌نامۀ ...  بیشتر

مقاله پژوهشی ترجمه در زبان و ادبیات عربی
رهیافت‌های گریز از ترجمه ناپذیری رمان "النظارة السوداء" اثر احسان عبدالقدوس

زهرا خفاجه کریموی؛ حسین شمس آبادی؛ سید مهدی نوری کیذقانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اسفند 1402

https://doi.org/10.22054/rctall.2024.76050.1697

چکیده
  در این دنیای به هم پیوسته، ارتباط مؤثر میان زبان‌های مختلف امری بسیار مهم است. بااین‌حال، ترجمه متون موجود در زبان ها به دلیل تنوع اغلب چالش‌هایی را ایجاد می‌کند که برابر دقیق مفاهیم یا عبارات خاص را دشوار می‌نماید همچنین وابستگی دوسویه فرهنگ و زبان با یکدیگر این واقعیت را تبیین می‌کند که در فرآیند ترجمه همواره با فرهنگ و زبان ...  بیشتر