فرشید ترکاشوند؛ نسرین ناگهی
دوره 3، شماره 9 ، دی 1392، ، صفحه 55-70
چکیده
بافت زبانی به عنوان بستری که معنای دقیق واژگان و جملات را مشخّص میکند یکی از مباحث مهم در پژوهشهای زبانی، بهویژه علم معناشناسی به حساب میآید. در مباحث سنّتی نحو و بلاغت، مؤلّفههایی چون «قرینة لفظی» و «قرینة معنوی» زیرمجموعة مقولة گستردة بافت زبانی به حساب میآیند. بافت زبانی در علم معناشناسی از آفاق گستردهای ...
بیشتر
بافت زبانی به عنوان بستری که معنای دقیق واژگان و جملات را مشخّص میکند یکی از مباحث مهم در پژوهشهای زبانی، بهویژه علم معناشناسی به حساب میآید. در مباحث سنّتی نحو و بلاغت، مؤلّفههایی چون «قرینة لفظی» و «قرینة معنوی» زیرمجموعة مقولة گستردة بافت زبانی به حساب میآیند. بافت زبانی در علم معناشناسی از آفاق گستردهای برخوردار است. این نوع بافت در سطح روابط همنشینی واژگان و بهویژه در روابط معنایی مانند هممعنایی، چندمعنایی و اضداد یا حتّی در سطوح گستردهتری چون پاراگراف و متن به خواننده کمک میکند تا به معنای دقیق و مشخّص کلام برسد. در این مقاله با روش استنادی ـ تحلیلی به ویژگیها، سازوکارها و کارکردهای این نوع بافت و قرینة لفظی و معنوی در فهم متن پرداخته شده است. نگارندگان در پایان و از رهگذر تحلیل مقایسهای بافت و قرینه به نتایجی رسیدهاند که مهمترین آنها حاکی از این است که قدما نگاهی جزئی به بافت زبانی داشتهاند و این نوع بافت را بیشتر در محدودة قرینه بررسی کردهاند. این نگرش بیشتر با نحو درآمیخته است و در سطح جمله محدود شده، در حالیکه بافت زبانی در مباحث معناشناسی جدید، علاوه بر سطح جمله، در حدّ پاراگراف، متن یا حتّی ارتباط متون با یکدیگر نیز مطرح است.
منصوره زرکوب
چکیده
یکی از مهمترین مشکلات پیش رو در نقد ترجمه، نبود روش های علمی و منسجم است که باعث شده مقابله با نقد ترجمه اشتباه گرفته شود. این امر به ویژه در ترجمه متون ادبی بین زبانهای عربی و فارسی بیشتر مشهود است بنابراین لزوم علمی شدن فرایند ترجمه و نقد ترجمه های ادبی از عربی به فارسی و بالعکس به شدت احساس می شود. امروزه پژوهشگران و ترجمه پژوهان رویکردهای ...
بیشتر
یکی از مهمترین مشکلات پیش رو در نقد ترجمه، نبود روش های علمی و منسجم است که باعث شده مقابله با نقد ترجمه اشتباه گرفته شود. این امر به ویژه در ترجمه متون ادبی بین زبانهای عربی و فارسی بیشتر مشهود است بنابراین لزوم علمی شدن فرایند ترجمه و نقد ترجمه های ادبی از عربی به فارسی و بالعکس به شدت احساس می شود. امروزه پژوهشگران و ترجمه پژوهان رویکردهای گوناگونی را در نقد ترجمه های متون مختلف از جمله متون ادبی در پیش می گیرند. برخی از مهمترین دیدگاه فرهنگی، سبک شناختی و ... در این مقاله سعی بر این است تا با رویکرد زبان شناختی به نقد و تحلیل ترجمه احمد صافی نجفی از رباعیات خیام بپردازیم.
علی صابری؛ معصومه فروزان
دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، ، صفحه 57-78
چکیده
یکی از ساختارهایی که مختصّ زبان عربی است و در قرآن کریم کاربرد نسبتاً گسترده ای دارد، اسلوب مدح و ذمّ است که ما در این پژوهش سعی کردیم ضمن بیان این ساختار و اهداف وکارکرد آن، به تحلیل برخی از آیات در بر دارندة این ساختار بپردازیم. در این کنکاش پی بردیم که اگرچه این ساختار معادلی در زبان فارسی ندارد، امّا میتوان برخی ساختارها و ترکیبهای ...
بیشتر
یکی از ساختارهایی که مختصّ زبان عربی است و در قرآن کریم کاربرد نسبتاً گسترده ای دارد، اسلوب مدح و ذمّ است که ما در این پژوهش سعی کردیم ضمن بیان این ساختار و اهداف وکارکرد آن، به تحلیل برخی از آیات در بر دارندة این ساختار بپردازیم. در این کنکاش پی بردیم که اگرچه این ساختار معادلی در زبان فارسی ندارد، امّا میتوان برخی ساختارها و ترکیبهای دستوری را در فارسی یافت که بیانگر مضامین و اهداف آن باشد و از آنجا که این ساختار گاهی بیانگر نوعی تعجّب و شگفتی گوینده میباشد، ساختارهایی چون: «چه»، «چه + صفت مطلق» و «چه + ترکیب وصفی» میتواند وظیفة انتقال این مضمون را بر عهدهبگیرد و از سویی دیگر، چون افعال مدح و ذم دارای بار عاطفی هستند، ساختارهایی مانند: صفت مطلق، صفت عالیو ترکیبهای وصفی، میتواند معادل مناسبی برای بیان این بار معنوی باشد و نیز از آنجا که این ساختار در زبان مبدأ در بر دارندة مفهوم مبالغه و تفخیم است، گاهی قیدهای کثرت همچون «بس»، «بسی»، «سخت»، «قید+ صفت مطلق» و «قید + ترکیب وصفی» میتواند ساختار مناسبی برای بیان این مضمون در زبان مقصد باشد. امّا با مطالعة برگردان این ساختار در ترجمة برخی از مترجمان معاصر دریافتیم که نه تنها در معادلگزینی این مترجمان هیچ گونه هماهنگی وجود ندارد، بلکه در واژهگزینی یک مترجم نیز این نا هماهنگی به وضوح دیده میشود.
شهرام دلشاد؛ سیّد مهدی مسبوق؛ صلاحالدّین عبدی
چکیده
ژان رنه لادمیرال نظریهپرداز نامدار فرانسوی، مؤلّفههایی را برای رویارویی با مشکلات ترجمه برمیشمارد که مترجم باید آنها را بشناسد و به آنها عمل کند. این نظریهپرداز مقصدگرا معتقد است که محدود نمودن ترجمه به رمزگردانی ساده نادرست است و ترجمه باید با بازنویسی همراه باشد و مترجم در آن به تولید معنا یا آفرینش مجدّد بپردازد. جستار ...
بیشتر
ژان رنه لادمیرال نظریهپرداز نامدار فرانسوی، مؤلّفههایی را برای رویارویی با مشکلات ترجمه برمیشمارد که مترجم باید آنها را بشناسد و به آنها عمل کند. این نظریهپرداز مقصدگرا معتقد است که محدود نمودن ترجمه به رمزگردانی ساده نادرست است و ترجمه باید با بازنویسی همراه باشد و مترجم در آن به تولید معنا یا آفرینش مجدّد بپردازد. جستار پیش رو میکوشد که با روش توصیفیـ تحلیلی، ترجمة تسوجی را از داستان بنیادین هزار و یک شب بر اساس نظریة کاربردی لادمیرال نقد و بررسی نماید و نحوة عملکرد مترجم را در برگردان متن مبدأ ارزیابی نماید. نگارندگان این مقاله با پذیرش این اصل که مناسبترین شیوه برای برگردان کتاب هزار و یک شب، شیوة مقصدگرا و آزاد است که به معنا و مفهوم توجه میکند نه به واژگان و عبارتها، نظریة لادمیرال را منطبقترین نظریه با این اصل دانستهاند. بنابراین، مؤلفههایی را که لادمیرال برمیشمارد، معیار اصلی بررسی و سنجش نقاط ضعف و قوّت ترجمة تسوجی قرار دادهاند. نتیجة پژوهش نشان میدهد که ترجمة تسوجی مطابق با این اصل، همسویی چشمگیری با نظریة لادمیرال دارد و مترجم توانسته ضمن توجه به بازآفرینی و زایش معنا ـ جز در موارد اندکی ـ اثری زیبا و متناسب با بافت فرهنگی زبان مقصد ارائه نماید.
فرشید ترکاشوند
دوره 3، شماره 7 ، تیر 1392، ، صفحه 59-78
چکیده
ترجمه بهعنوان فرآیندی پیچیده، نیاز به شناخت همه جانبۀ زبان دارد چه زبان مبدأ و چه زبان مقصد. شناخت زبان از رهگذر زبانشناسی فرمالیستی و معناشناسی در نگرش سنتی یا مدرن، شرط لازم است نه کافی. در این راستا زبان شناسی کاربردی (البته در کنار نوع فرمالیستی آن) میتواند راهگشا باشد. نگرش کاربردی، زبان را به عنوان گفتمان و نه متن در ...
بیشتر
ترجمه بهعنوان فرآیندی پیچیده، نیاز به شناخت همه جانبۀ زبان دارد چه زبان مبدأ و چه زبان مقصد. شناخت زبان از رهگذر زبانشناسی فرمالیستی و معناشناسی در نگرش سنتی یا مدرن، شرط لازم است نه کافی. در این راستا زبان شناسی کاربردی (البته در کنار نوع فرمالیستی آن) میتواند راهگشا باشد. نگرش کاربردی، زبان را به عنوان گفتمان و نه متن در نظر میگیرد. شناخت بافت غیر زبانی و بهویژه نوع موقعیتی آن از زاویۀ نگاه کاربردشناختی، به مراتب شناخت زبانی فراتر و عمیقتری به مترجم میدهد. مترجم با شناخت بافت موقعیتیِِ متن مبدأ میتواند چنین بافتی را در زبان مقصد در قالب واژگان و سبک متناسب به وجود آورد. و در نهایت به عنوان آفرینندۀ متنی جدید و فرستندۀ پیام به تعادل ترجمهای برسد. نگارنده در مقالۀ حاضر سعی بر آن نموده است تا با رویکرد کاربردشناختی به ترجمه از عربی به فارسی بپردازد. در این راه با فرض مثالهایی که بیشتر جنبۀ آموزشی دارند مطلب را در سطح عملی دنبال کرده است و در پایان مقاله به این نتیجه رسیده است که نگرش سنتی (فرمالیستی) باعث میشود تا مترجم با نگاهی جزئی در چهارچوب متن محصور شود و همۀ پیام را از زبان مبدأ دریافت نکرده و انتقالندهد حال آنکه در نگرش گفتمانی جنبههای فرامتنی پیام هم قابل انتقال است.
حبیبالله حلیمی جلودار؛ سیّد مهدی موسوی
دوره 4، شماره 10 ، تیر 1393، ، صفحه 59-78
چکیده
آیة هفتم سورة مبارکة حمد یا فاتحةالکتاب از جمله آیاتی است که در معنای آن، میان مفسّران و مترجمان قرآن کریم اختلاف است. در این جستار، قسمت پایانی این آیة کریمه، یعنی «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین» مورد توجّه میباشد که هم در اِعراب و نقش کلمات و هم در تفسیر و ترجمة آنها تفاوت قابل توجّه میان عالمان قرآنی ...
بیشتر
آیة هفتم سورة مبارکة حمد یا فاتحةالکتاب از جمله آیاتی است که در معنای آن، میان مفسّران و مترجمان قرآن کریم اختلاف است. در این جستار، قسمت پایانی این آیة کریمه، یعنی «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین» مورد توجّه میباشد که هم در اِعراب و نقش کلمات و هم در تفسیر و ترجمة آنها تفاوت قابل توجّه میان عالمان قرآنی مشاهده میشود. پرسش مقالة حاضر این است که آیا «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّین» نقش وصفی برای «الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِم» دارد، یا عبارتی متمایز از آن است. با بررسی تفاسیر، کُتُب مربوط و تحلیل دادهها این نتیجه حاصل شد که عدّهای معتقدند تعبیر فوق، وصف همان «الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِم» یعنی کسانی است که مغضوب خداوند نبودهاند و گمراه نشدهاند، ولی غالب آنها، تمایز بین این دو قسمت از آیه را پذیرفتهاند و آیة مبارکه را بدین صورت ترجمه کردهاند: «ما را به راه کسانی که به آنها نعمت دادی، هدایت فرما، نه غضبشدگان و نه گمراهان». این پژوهش با بهرهگیری از روایات تفسیری، بر ترجمه و تفسیر دوم تأکید دارد و آن را ترجیح میدهد.
کمال باغجری؛ ناصر قاسمی؛ اسحاق طالب بزرگی؛ سجاد صدقی کلوانق
چکیده
این پژوهش با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مهمترین چالشهای برابریابی در ترجمة فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی چندزبانه میپردازد. واکاوی این چالشها از رهگذر ترجمة فرهنگ اصطلاحات تخصصیِ فرانسه ـ انگلیسی ـ عربی معجم المصطلحات الإقتصادیةوالمالیة اثر دکتر مصطفی هنّی به زبان فارسی، از سوی نگارندگان این اثر حاصل شدهاست. چالشها ...
بیشتر
این پژوهش با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مهمترین چالشهای برابریابی در ترجمة فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی چندزبانه میپردازد. واکاوی این چالشها از رهگذر ترجمة فرهنگ اصطلاحات تخصصیِ فرانسه ـ انگلیسی ـ عربی معجم المصطلحات الإقتصادیةوالمالیة اثر دکتر مصطفی هنّی به زبان فارسی، از سوی نگارندگان این اثر حاصل شدهاست. چالشها در این پژوهش به دو بخش تخصصی و عمومی دستهبندی گردیدهاست. آسیبها و چالشهای تخصصی که ویژة ترجمة لغتنامهها و فرهنگهای اصطلاحات چندزبانه است، عبارتند از: «ناهمگونی فرهنگ لغتها در ترجمه و چالش مترجم فارسی در ارائة برابرنهادة یکسان»، «اختلاف در برابریابی واژگان و اصطلاحات از زبان اصلی»، «ناهمگونی در برگردان واژگان و اصطلاحات بین زبانهای مختلف» و «برابریابی و برگردان دقیق علایم اختصاری». چالشهای عمومی نیز که چالشهایی مشترک در انواع متون تخصصی چندزبانه (بهویژه متون مالی و اقتصادی) است، عبارت است از: «برابریابی در ترجمة اصطلاحات تخصصی» و «آشنایی با زبان اصلی متن مبدأ در گزینش برابرنهادة مطلوب». نگارندگان در فرایند واکاوی این چالشها، ضمن استناد به مثالهای متعدد برای تبیین مسئله، راهکارهایی کاربردی برای رفع چالش مورد نظر و ارتقای سطح ترجمة متون چندزبانه در کشورمان ارائه دادهاند.
رجاء ابوعلی؛ منیژه زارع
چکیده
الإیقاع کلمة مشتقة أصلاً من الیونانیة بمعنی الجریان و التدفق، و الإیقاع الشعری یطلق علی تتابع منتظم لمجموعة من العناصرالتی تعطی النص الشعری جمالاً.
إن الإیقاع یمثل رکناً رئیساً فی القصیدة الشعریة و هو ینقسم إلی قسمین: الإیقاع الخارجی و الإیقاع الداخلی. هناک أهمیة خاصة للإیقاع الداخلی فی الشعر الحدیث، لأن الإیقاع الخارجی المتمثل ...
بیشتر
الإیقاع کلمة مشتقة أصلاً من الیونانیة بمعنی الجریان و التدفق، و الإیقاع الشعری یطلق علی تتابع منتظم لمجموعة من العناصرالتی تعطی النص الشعری جمالاً.
إن الإیقاع یمثل رکناً رئیساً فی القصیدة الشعریة و هو ینقسم إلی قسمین: الإیقاع الخارجی و الإیقاع الداخلی. هناک أهمیة خاصة للإیقاع الداخلی فی الشعر الحدیث، لأن الإیقاع الخارجی المتمثل فی الوزن و القافیة قلّت أهمیته نظراً إلی تحریر الشعر الحدیث من هذه القیود.
تناولت هذه المقالة تعریفًا بالإیقاع و الموسیقی و کیفیة استخدام هذین المصطلحین فی الآثار النقدیة، و بعد ذلک انتقلت إلی الحدیث عن الإیقاع الداخلی و عناصره فی شعر عبدالوهاب البیاتی الشاعر المعاصر العراقی معتمدةً علی دیوانه « الموت فی الحیاة».
إنّ الإیقاع الداخلی یتحقق علی مستویین إثنین، المستوی الصوتی و المستوی المعنوی الذی یسمی إیقاع الأفکار أیضاً.
المستوی الصوتی، یبحث فیه عن العناصر الصوتیة کالجناس و أنواع التکرار فی شعر البیاتی، کما یبحث فی المستوی المعنوی عن العناصر غیر الصوتیة کالطباق، الرمز و الأسطورة، مراعاة النظیر، الصمت المنقوط و الالتفات.
أمّا المنهج المتبع فی هذه الدراسة، فهو الوصیفی– التحلیلی الذی اعتمد علی المصادر المکتبیة.
رضا علی قاسمی نسب؛ صادق عسکری
چکیده
واژگان در رسانهها، هدفمند و برای القای مفاهیمیخاص، انتخاب میشوند، نگاهی گذرا به چگونگی -انتخاب واژگان در رسانهها نشان میدهد معنای موردنظر رسانهها در ورای واژگان پنهان میشود- انتخاب هدفمند واژگان، شامل فعالیتهای ترجمهای رسانهها هم میشود. در این پژوهش، ...
بیشتر
واژگان در رسانهها، هدفمند و برای القای مفاهیمیخاص، انتخاب میشوند، نگاهی گذرا به چگونگی -انتخاب واژگان در رسانهها نشان میدهد معنای موردنظر رسانهها در ورای واژگان پنهان میشود- انتخاب هدفمند واژگان، شامل فعالیتهای ترجمهای رسانهها هم میشود. در این پژوهش، ابتدا به اهمیت و جایگاه ترجمۀ رسانهای اشاره میکنیم، سپس در بارۀ عواملی مانند سیاست و ایدئولوژی سخن میگوییم که چگونه به صورت نامحسوس در لایههای زیرین معنایی نفوذ کرده و خود را به شکل حقیقت به مخاطبان معرفی میکنند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی و تحلیلی و جامعه آماری، متون خبری ترجمه شده عربی به فارسی و برعکس است؛ به این صورت که با جستوجو در رسانههای عربی و فارسی، متون خبریای که در چندسال اخیر در این رسانهها منتشر شده بود، جمعآوری شد و از بین این متون خبری، عبارتهایی که در راستای اهداف پژوهش بود به صورت هدفمند انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. هدف از انتخاب رسانههای مختلف این است که بگوییم تکنیک استفاده از واژهها برای انتقال معنای پنهان در ترجمه رسانهای، محدود به رسانه خاصی نیست و در رسانههای مختلف وجود دارد. نتایج به دست آمده بیانگرآن است که مترجمان رسانهها در انتخاب واژگان، تابع باورها و سیاستهای رسانۀ خود هستند؛ بنابراین، تلاش میکنند با زیرکی تمام، واژهای را برای انتقال معنا در ترجمه انتخاب کنند که اهداف و خواستههای رسانه خود را تأمین کنند و معنای موردنظر آنها به مخاطب منتقل شود. استفاده از واژگان جایگزین بهکارگیری واژههای دارای بار معنایی منفی، تغییر واژگان و افزودن صفت به برخی از واژهها از جمله روشهایی هستند که مترجمان رسانهها برای القای معانی و مفاهیم موردنظرخود در ترجمه بهکار میگیرند.
فاطمه اکبری زاده؛ یسرا شادمان
چکیده
نمایشنامه از انواع ویژة ادبی است که ضمن در بر داشتن خصایص یک متن ادبی، خصوصیتهای دراماتیک منحصر به فردی دارد که تنها بر صحنة اجرا، تمام و کامل میشود. «شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامهنویسی عربی، یعنی توفیق الحکیم، با استناد به داستان هزار ویک شب در جامهای فلسفی ابداع شدهاست و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی ...
بیشتر
نمایشنامه از انواع ویژة ادبی است که ضمن در بر داشتن خصایص یک متن ادبی، خصوصیتهای دراماتیک منحصر به فردی دارد که تنها بر صحنة اجرا، تمام و کامل میشود. «شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامهنویسی عربی، یعنی توفیق الحکیم، با استناد به داستان هزار ویک شب در جامهای فلسفی ابداع شدهاست و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی نیز حائز اهمیت است. این اثر دو بار به زبان فارسی از سوی آقایان آیتی و شریعت ترجمه شدهاست. اما از آنجا که ترجمة نمایشنامه با حفظ تمام خصایص ویژة آن، کاری بسیار پیچیده و ظریف است، ضمن رعایت ترجمة خوب، پویا و متعادل ادبی، باید خاصیت اجراپذیری و دراماتیک موقعیت و کنش نیز در آن ترجمه شود. این جستار میکوشد با روش توصیفیـ تحلیلی به بازخوانی این دو ترجمه از منظر ویژگیهای سبکی و ادبی و نیز عناصر دراماتیک نمایشی بپردازد تا ضمن بررسی مشکلات ترجمة نمایشنامه، چالشهای این دو اثر را در هزار توی ترجمة نمایشنامه مدّ نظر قرار دهد. نتایج حاکی از آن است که این دو ترجمه کوشیدهاند در ترجمهای متعادل، پیام و ساختار شکلی اثر را منتقل کنند و سبک نویسنده را برای ایجاد اثری مشابه در مخاطبان زبان مقصد بازنمایی نمایند. اما در بخش ترجمه، جنبههای اجراپذیری اثر، اغلب ترجمة شریعت موفقتر عمل کردهاست و زیر متن، لحن، ریتم، کنش کلامی و غیرکلامی دیالوگ را رعایت نمودهاست و کوشیده تا کلامی متناسب با شخصیتهای اثر نمایشی ارائه دهد.
ترجمه در زبان و ادبیات عربی
ربابه رمضانی؛ زهره قربانی مادوانی
چکیده
بررسی اصطلاحات و چگونگی ترجمه و معادلیابی برای آنها از موضوعات چالشی در فن ترجمه است. توجه و اهتمام به اصطلاحات عربی از قرن چهارم هجری و در نتیجة شکلگیری نهضت ترجمه و روند رو به رشد آن از زبانهای فارسی و یونانی به زبان عربی آغاز شده است. معارف و دانشهای مختلف از طریق ترجمه به زبان عربی راه یافت و در این زمینه، موضوع تعریب ...
بیشتر
بررسی اصطلاحات و چگونگی ترجمه و معادلیابی برای آنها از موضوعات چالشی در فن ترجمه است. توجه و اهتمام به اصطلاحات عربی از قرن چهارم هجری و در نتیجة شکلگیری نهضت ترجمه و روند رو به رشد آن از زبانهای فارسی و یونانی به زبان عربی آغاز شده است. معارف و دانشهای مختلف از طریق ترجمه به زبان عربی راه یافت و در این زمینه، موضوع تعریب اصطلاحات اهمیت پیدا کرد. با وجود اینکه دانش اصطلاحشناسی بسیار قدیمی است، اما پایههای نظری آن همچنان نیاز به بحث و بررسی دارد. در سالهای اخیر با اوجگیری ترجمة متون مختلف اعم از سیاسی و ادبی و سایر زمینههای علمی از عربی به فارسی و برعکس، اصطلاحات و تعابیر اصطلاحی اهمیت مضاعفی یافته است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی سعی شده است اصطلاح و انواع آن و تفاوت بین اصطلاح و لغت بررسی شده و چگونگی ترجمه و معادلیابی اصطلاحات علمی و تعابیر اصطلاحی و ضربالمثلها و تعابیر مثلی تحلیل شود. چالشهای معادلیابی برای اصطلاحات و تعابیر اصطلاحی دشواریهایی دارد که از آنها سخن رفته است.
ترجمه در زبان و ادبیات عربی
حسام حاج مومن
چکیده
این مطالعه با تمرکز بر ترجمۀ شعر کلاسیک به شعر کلاسیک میان زبانهای عربی و فارسی، به بررسی این مسئله میپردازد که در این نوع ترجمه، «تعادل معنایی» میان شعرِ مبدأ و شعرِ مقصد چه نوع رابطهای است و چگونه تحقق مییابد. روش مطالعه تحلیلی توصیفی است. در بخش تحلیلی، ابتدا ساخت معناییِ شعر برمبنای نظریۀ نظمِ عبدالقاهر جرجانی ...
بیشتر
این مطالعه با تمرکز بر ترجمۀ شعر کلاسیک به شعر کلاسیک میان زبانهای عربی و فارسی، به بررسی این مسئله میپردازد که در این نوع ترجمه، «تعادل معنایی» میان شعرِ مبدأ و شعرِ مقصد چه نوع رابطهای است و چگونه تحقق مییابد. روش مطالعه تحلیلی توصیفی است. در بخش تحلیلی، ابتدا ساخت معناییِ شعر برمبنای نظریۀ نظمِ عبدالقاهر جرجانی تحلیل میشود و درنتیجه مشخص میگردد که ساخت معناییِ شعر، محصول شیوۀ دلالت شعر بر غرض است که در نظمِ ویژهای از سخن نمود مییابد. سپس در بخش توصیفی، با رجوع به نمونههایی از ترجمۀ شعر کلاسیک به شعر کلاسیک میان عربی و فارسی، رابطۀ معنایی میان نمونهها توصیف میشود و در نتیجه مشخص میگردد که تعادل معنایی میان اشعار مبدأ و مقصد تشابهی بیانی است که در سطح شیوۀ دلالت بر غرض جریان دارد و تعادل معنایی در این سطح از طریق شبیهسازیِ کارکرد عناصر زبانی در شیوۀ ارائۀ معنی تحقق مییابد. براین اساس، شعرِ مقصد ساختی معنایی در زبان مقصد است که عناصر زبانی در تولید آن بهگونهای به کار رفتهاند که کارکردی مشابه با عناصر زبانیِ شعرِ مبدأ در شیوۀ دلالت بر غرض دارند.
علی کواری؛ نرگس گنجی؛ عدنان طهماسبی
چکیده
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به دنبال یافتن چالشهای ترجمۀ مترجمان شفاهی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر اینگونه ترجمه در گفتمان نظامی است. از این رو، به بررسی دقیق 44/261 دقیقه از فایلهای صوتی- تصویری سخنرانیهای مسئولان رده بالای نظامی و رزمایشها و مراسمهای نظامی که به طور همزمان از شبکه عربی زبان «العالم» ...
بیشتر
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به دنبال یافتن چالشهای ترجمۀ مترجمان شفاهی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر اینگونه ترجمه در گفتمان نظامی است. از این رو، به بررسی دقیق 44/261 دقیقه از فایلهای صوتی- تصویری سخنرانیهای مسئولان رده بالای نظامی و رزمایشها و مراسمهای نظامی که به طور همزمان از شبکه عربی زبان «العالم» پخش شده بود، پرداخته شد. عمدهترین چالشها در حوزه چالشهای زبانی و غیرزبانی است. مهمترین چالشهای زبانی به ترتیب شامل: حذف و از دست دادن بعضی از اطلاعات مهم و اساسی، عدم آشنایی با واژگان و اصطلاحات نظامی و نیز افزایش نابجا در ترجمه است. همچنین مهمترین چالشهای غیرزبانی را میتوان حذف بخشی از اطلاعات به سبب سرعت سخنران در زبان مبدأ، تفاوت فرهنگی میان دو ملت و نیز ضعف عملکرد مترجم دوزبانه عنوان کرد. این چالشها بیشتر به ترتیب در مراسم رژه و مانورها و سخنرانی فرماندهان نمایان میشود.
اویس محمدی؛ علی بشیری؛ زین العابدین فرامرزی
چکیده
مجموعة عشق با صدای بلند، گزیدهای از اشعار نزار قبانی است که احمد پوری آن را به واسطة زبان انگلیسی به فارسی بازگرداندهاست. در روند این ترجمة ادبی از عربی به انگلیسی و آنگاه به فارسی، تغییراتی در گفتمانهای حاکم بر متن صورت گرفته که رصدپذیر است. از جملة این گفتمانها میتوان به گفتمان مذهبیـ دینی، ملیـ قومی و ساختارشکن و سیاسی ...
بیشتر
مجموعة عشق با صدای بلند، گزیدهای از اشعار نزار قبانی است که احمد پوری آن را به واسطة زبان انگلیسی به فارسی بازگرداندهاست. در روند این ترجمة ادبی از عربی به انگلیسی و آنگاه به فارسی، تغییراتی در گفتمانهای حاکم بر متن صورت گرفته که رصدپذیر است. از جملة این گفتمانها میتوان به گفتمان مذهبیـ دینی، ملیـ قومی و ساختارشکن و سیاسی اشاره کرد که در روند ترجمه دچار تغییر یا احیاناً حذف شدهاند. در این مقاله برآنیم که با تحلیل گفتمان یا سخنکاوی متن اصلی و متن ترجمه این تغییرات را بررسی و تحلیل کنیم. آنچه در این بررسی شاهد آن هستیم، نشانگر آن است که در ترجمه، در گفتمانهایی چون ملیـ قومی، سیاسی، ساختارشکن و دینی، تغییراتی چون حذف، انتخاب برابرنهاد نامناسب و گاهی تغییرات برای از بین بردن تنش موجود در متن اصلی به شکلی آگاهانه صورت گرفتهاست.
عبدالباسط عرب یوسف آبادی؛ فرشته افضلی
چکیده
با گسترش روابط زبانی میان ملتها، تأثیر و تأثر فرهنگی امری طبیعی جلوه میکند و این امر سبب ایجاد رابطهای دوسویه میان زبان و فرهنگ میگردد. در این حالت، زبانی که بیش از همه تحتتأثیر قرار میگیرد، میتواند بیشتر در معرض ورود واژگان و تعابیر زبان فرادست قرار گیرد. بنابراین، نقش مترجم به عنوان عامل انتقال فرهنگ مبدأ به زبان مقصد ...
بیشتر
با گسترش روابط زبانی میان ملتها، تأثیر و تأثر فرهنگی امری طبیعی جلوه میکند و این امر سبب ایجاد رابطهای دوسویه میان زبان و فرهنگ میگردد. در این حالت، زبانی که بیش از همه تحتتأثیر قرار میگیرد، میتواند بیشتر در معرض ورود واژگان و تعابیر زبان فرادست قرار گیرد. بنابراین، نقش مترجم به عنوان عامل انتقال فرهنگ مبدأ به زبان مقصد حائز اهمیت است. در برخی از آثار زبان عربی، واژهها و ساختارهایی وجود دارد که در جامعة ما، تابو محسوب میشود و مترجم باید مناسبترین راهکار را بهکار گیرد تا از یک سو، از بار معنایی منفی تابو بکاهد و از سوی دیگر، در ترجمهاش امانتداری کرده باشد. به نظر میرسد حُسن تعبیر، راهکاری مناسب برای ترجمة تابوها باشد. در پژوهش پیش رو، تلاش بر آن است با تکیه بر روش توصیفیـ تحلیلی تابوهای رمان الهوی (2007م.) از هیفا بیطار بررسی شود و با استناد به ابزارهای زبانی حُسن تعبیر، مناسبترین ترجمه برای آنها ارائه گردد. نتایج نشان از آن دارد که شگرد حُسن تعبیر در ترجمة تابوهای رمان، در حفظ و تقویت خودانگارة اجتماعی مخاطب فارسیزبان بسیار مؤثر است. همچنین، استلزام معنایی (23%)، گسترش معنایی (20%) و مجاز (18%) پربسامدترین سازوکار حُسن تعبیر در ترجمة پیشنهادی تابوهای رمان به شمار میآید.
مجید صالح بک؛ سمیه السادات طباطبایی
دوره 2، شماره 5 ، دی 1391، ، صفحه 82-59
چکیده
حیات بشر با اساطیر پیوند ناگسستنی دارد. این داستان های خیالی که گاه ریشه در واقعیت تاریخی دارند چنان با زندگی انسان درآمیخته اند که در برخی جوامع به عنوان حقیقت غیر قابل انکار پذیرفته شده اند در هم تنیده بودن اساطیر با زندگی بشر، چنان در ادبیات به عنوان جلوه ای از فرهنگ و تمدن انسان انعکاس یافته که امروزه اسطوره ها جایگاه کم نظیری در ...
بیشتر
حیات بشر با اساطیر پیوند ناگسستنی دارد. این داستان های خیالی که گاه ریشه در واقعیت تاریخی دارند چنان با زندگی انسان درآمیخته اند که در برخی جوامع به عنوان حقیقت غیر قابل انکار پذیرفته شده اند در هم تنیده بودن اساطیر با زندگی بشر، چنان در ادبیات به عنوان جلوه ای از فرهنگ و تمدن انسان انعکاس یافته که امروزه اسطوره ها جایگاه کم نظیری در ادبیات ملل جهان و از جمله ادبیات عربی پیدا کرده است. ابراهیم الکونی یکی از رمان نویسان معاصر و شناخته شده در جهان عرب است که از اسطوره و به ویژه اساطیر بومی-آفریقایی و باورهای محلی بهره ی فراوانی گرفته است. در این مقاله تلاش شده اسطوره ها و اعتقادات بومیان در منطقه ای از شمال آفریقا (لیبی) در یکی از برجستهترین آثار ابراهیم الکونی به نام "نزیف الحجر" بررسی شود و از این رهگذر کاربست اسطوره و کارکرد آن در نزد این نویسنده پرآوازه عرب معرفی گردد.
علی افضلی؛ عطیه یوسفی
چکیده
ترجمة آثار سعدی شیرازی به عنوان یکی از نامدارترین سخنسرایان ادب فارسی، بنا به جنبههای متعدّد ساختاری و محتوایی، قابلیّت تحلیل و بررسی از منظر نظریّههای جدید فنّ ترجمه را دارد. آنتوان برمن در نظریّة گرایشهای ریختشکنانة خود، با هدف برجسته ساختن اهمیّت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترجمه و احترام به غرابت و بیگانگی متن اصلی، بر این ...
بیشتر
ترجمة آثار سعدی شیرازی به عنوان یکی از نامدارترین سخنسرایان ادب فارسی، بنا به جنبههای متعدّد ساختاری و محتوایی، قابلیّت تحلیل و بررسی از منظر نظریّههای جدید فنّ ترجمه را دارد. آنتوان برمن در نظریّة گرایشهای ریختشکنانة خود، با هدف برجسته ساختن اهمیّت دیگری و فرهنگ بیگانه در ترجمه و احترام به غرابت و بیگانگی متن اصلی، بر این اعتقاد است که مترجم باید از نظر شکل و محتوا، مقیّد به متن مبدأ و وفادار به آن باشد. در این جستار، ترجمة عربی جبرائیل المخلّع از کتاب ارجمند «گلستان» بر اساس هفت مؤلّفه از مؤلّفههای تحریف متن از دیدگاه برمن بررسی میشود که عبارتند از: عقلاییسازی، شفّافسازی، اطناب کلام، تفاخرگرایی، تخریب شبکههای معنایی زیرین متن، غنازدایی کیفی و غنازدایی کمّی. یافتههای پژوهش نشان میدهد علّت اصلی انحراف ترجمة عربی گلستان از متن اصلی، ناآشنایی مترجم به زبان فارسی، تمایزهای مربوط به ساختار دستوری و نیز تطابق کامل نداشتن دامنة اطلاق واژهها در دو زبان عربی و فارسی است که طبیعتاً ناشی از اختلاف فرهنگ، تمدّن، عادات و رسوم دو قومی است که به این دو زبان سخن میگویند.
علی صیادانی؛ یزدان حیدرپور؛ سیامک اصغرپور
چکیده
یکی از الگوهای ارائهشده در پیشبرد سطح کیفی ترجمهها، بهویژه در حوزة ترجمههای معنابنیاد، الگوی لارسن (1998م.) است. وی با طرح یک فرایند در ترجمه، ابتدا به کشف معانی متن اصلی از طریق بررسی ساخت زبانی آن و آنگاه به چگونگی بیان مجدد آن معانی در زبان مقصد توجه دارد. به همین دلیل، رویکرد وی در این تئوری، بیشتر رویکردی زبانشناختی است. لارسن ...
بیشتر
یکی از الگوهای ارائهشده در پیشبرد سطح کیفی ترجمهها، بهویژه در حوزة ترجمههای معنابنیاد، الگوی لارسن (1998م.) است. وی با طرح یک فرایند در ترجمه، ابتدا به کشف معانی متن اصلی از طریق بررسی ساخت زبانی آن و آنگاه به چگونگی بیان مجدد آن معانی در زبان مقصد توجه دارد. به همین دلیل، رویکرد وی در این تئوری، بیشتر رویکردی زبانشناختی است. لارسن ابتدا بر تشخیص شاخصههای تشکیلدهندة معنی در زبان مبدأ تأکید کرده، سپس بهکارگیری آنها را با ساختارهای مشابه در زبان مقصد مهم ارزیابی میکند. از جمله شاخصههای زبان مبدأ میتوان به موضوع تعدد معانی واژگان و اطلاعات صریح یا ضمنی متن اشاره کرد. قرآن کریم که سبکهای بیانی مختلفی مانند کاربردهای استعاری و مجازی واژگان، کنایه، تشبیهات و غیره دارد، حاوی مضامین و اطلاعات ضمنی نیز میباشد. بیشتر این ویژگیها و ساختهای معنایی در تطابق با نظریة معنابنیاد لارسن است. لذا موضوع کشف مضامینِ مورد تأکید در این عناوین و بازگویی آن به مخاطب زبان مقصد، در ترجمة معنیمدار یحیی یثربی (1396) از قرآن نمودهای مختلفی دارد و با نظریة لارسن قابل انطباق و بررسی است. پژوهش حاضر به روش توصیفیـ تحلیلی درصدد تطبیق ترجمة سورة کهف با این نظریه و بیان چالشهای موجود در ترجمه معنیمدار برآمدهاست. نتیجة پژوهش نشان میدهد در ترجمة یثربی علاوه بر کشف معنی، به انتقال اطلاعات صریح و ضمنی موجود در سورة کهف نیز توجه شدهاست.
حسن اسماعیل زاده
دوره 5، شماره 12 ، شهریور 1394، ، صفحه 96-65
چکیده
معادلیابی واژگان قرآنی مستلزم ریشهیابی دقیق، بررسی سیر تطوّر آنها و سیاق آیات میباشد. واژة «مجنون» در قرآن کریم، 7 بار خطاب به پیامبر اکرم(ص)، 2 بار خطاب به حضرت موسی(ع)، 1 بار خطاب به حضرت نوح(ع) و 1 بار به صورت عام نازل شده است.بر اساس نظریّة معنی در ترجمه، هر کلمهای که در بافت کلام قرار میگیرد، معنی خود را بر کلمات قبل و بعد ...
بیشتر
معادلیابی واژگان قرآنی مستلزم ریشهیابی دقیق، بررسی سیر تطوّر آنها و سیاق آیات میباشد. واژة «مجنون» در قرآن کریم، 7 بار خطاب به پیامبر اکرم(ص)، 2 بار خطاب به حضرت موسی(ع)، 1 بار خطاب به حضرت نوح(ع) و 1 بار به صورت عام نازل شده است.بر اساس نظریّة معنی در ترجمه، هر کلمهای که در بافت کلام قرار میگیرد، معنی خود را بر کلمات قبل و بعد از خود بنا میکند و خود نیز به نوعی تعیینکنندة معنای کلمات نزدیک به خود است. واژة «مجنون» در قرآن با واژههایی چون «کاهن»، «ساحر»، «معلَّم» و «شاعر» آمده است. با یک نگاه اجمالی به این کلمات و جایگاه رفیع آنها نزد عرب جاهلی، روشن میشود که واژة «مجنون» نیز از جایگاه مشابهی برخوردار بوده است. در این پژوهش، با مراجعه به آیات مورد نظر و نیز تفسیر و ترجمة آنها و تحلیل عناصر تعیینکنندة مفاهیم آیات، در پی تبیین زوایای مغفول از دید اغلب مترجمان قرآن به زبان فارسی هستیم که به صورت یکنواخت، تمام این واژهها را «دیوانه» ترجمه کردهاند. در نتیجة این بحث مشخّص شد واژة «مجنون» که خطاب به پیامبر(ص) نازل شده، با توجّه به مقبولیّت ایشان در جامعة قبل از بعثت و اعتقادات آنان در مورد شاعر، نمیتواند به معنای «دیوانه» باشد و «جنزده» یا خود لفظ «مجنون» که هر دو کلمه نوعی ارتباط با جن را به ذهن مخاطب متبادر میکنند، همراه با شرح و توضیح، مناسبترین معادل برای واژة «مجنون» در این آیات است.
جلال مرامی؛ فاطمه بیگلری
چکیده
در زبان عربی، هیچ گاه میان جملة تعلیلی که از لام تعلیل، فعل مضارع منصوب به «أَن» مقدّر تشکیل شده است و متعلّق یا عامل آن، حرف واو قرار نمیگیرد؛ مانند ﴿الَر کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ﴾ (ابراهیم/ 1). این ساختار مطابق قوانین نحو عربی در زبان معیار و از موارد فصل در ...
بیشتر
در زبان عربی، هیچ گاه میان جملة تعلیلی که از لام تعلیل، فعل مضارع منصوب به «أَن» مقدّر تشکیل شده است و متعلّق یا عامل آن، حرف واو قرار نمیگیرد؛ مانند ﴿الَر کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ﴾ (ابراهیم/ 1). این ساختار مطابق قوانین نحو عربی در زبان معیار و از موارد فصل در علم بلاغت به شمار میرود. در قرآن کریم این ساختار فراوان دیده میشود و در کنار این ساختار معیاری، ساختار دیگری نیز در قرآن کریم وجود دارد که حرف واو میان جملة تعلیلی و عامل یا متعلّق آن قرار میگیرد و از مصادیق عدول از معیار به حساب میآید. پرسش قابل طرح در این مقاله آن است که آیا این واو، اصلی وعاطفه است یا زاید؟ این مقاله با بهره جستن از روش توصیفیـ تحلیلی ضمن استخراج آیات قرآنی و تبیین آرای تحلیلگران نحو و مفسّران قرآنی، این ساختار را به عنوان یک شاخص سبکساز قرآنی معرّفی میکند که هم خواننده را به تأمّل و تفکّر وامیدارد و هم زایندة معناست.
مجید صالح بک
چکیده
ان مقاله هذه ترید ان تثبت اهمیه العروض العربی کمعیار نقدی ضمن المعابیر النقدیه الادبیه لدرسه النص الادبی و ذلک من خلال توضیح مفهوم الزحافات و العلل التی تدخل ضمن البنا العروضی و بیان اثر ها فی تشکیل القیمه الدلالیه و الایقاعیه للشعر.
و قد توصلت الی ان الزحافات و العلل کالیه جمالیه فی مجال الشعر لم تجد الاهتمام الکافی فی الفکر النقدی ...
بیشتر
ان مقاله هذه ترید ان تثبت اهمیه العروض العربی کمعیار نقدی ضمن المعابیر النقدیه الادبیه لدرسه النص الادبی و ذلک من خلال توضیح مفهوم الزحافات و العلل التی تدخل ضمن البنا العروضی و بیان اثر ها فی تشکیل القیمه الدلالیه و الایقاعیه للشعر.
و قد توصلت الی ان الزحافات و العلل کالیه جمالیه فی مجال الشعر لم تجد الاهتمام الکافی فی الفکر النقدی و لا سیما قدیمه لان اغلب ما قبل هو ان الزحافات و العلل تعد عیبا علی الشعر لانها تصیب الشعر بالجمود و التجربه بالتشویه.
رضا امانی؛ لیلا زربخش؛ ام البنین فرهادی
دوره 3، شماره 6 ، فروردین 1392، ، صفحه 69-89
چکیده
مجاز یکی از مهمترین و مؤثرترین ساختارها و صنایع بیانی در بلاغت به شمار میرود و نقش به سزایی در زیباشناختی و معناآفرینی بافتار قرآنی دارد. لذا ترجمۀ آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است که در این نوشتار به روش شناسی ترجمۀ انواع مجاز و نقد عملکرد مترجمان قرآن پرداخته شده است. صاحب نظران در ترجمة انواع «مجاز» ...
بیشتر
مجاز یکی از مهمترین و مؤثرترین ساختارها و صنایع بیانی در بلاغت به شمار میرود و نقش به سزایی در زیباشناختی و معناآفرینی بافتار قرآنی دارد. لذا ترجمۀ آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است که در این نوشتار به روش شناسی ترجمۀ انواع مجاز و نقد عملکرد مترجمان قرآن پرداخته شده است. صاحب نظران در ترجمة انواع «مجاز» - و در مجموع انواع متون- دو روش «معنایی» (ترجمه به مجاز) و «ارتباطی» (ترجمه به حقیقت) را ارائه نمودهاند. اما نگارندگان مقالة حاضر روش «معنایی - ارتباطی» را به عنوان روشی تلفیقی جهت ترجمۀ مجازهای قرآن پیشنهاد میدهند. به نظر میرسد این روش که جمع میان دو روش معنایی و روش ارتباطی است، میتواند مناسبترین و کارآمدترین روش برای ترجمة مجاز باشد. حال آنکه بررسی ترجمههای مختلف قرآن نشان از به کارگیری روشهای مختلف از سوی مترجمان محترم دارد که خود موجب بروز نوسانات زیادی در ترجمة ایشان شده، در نتیجه ترجمهها را از علمی بودن به سوی ذوقی بودن سوق داده است.
فرامرز میرزایی؛ سید اسماعیل قاسمی موسوی
دوره 3، شماره 9 ، دی 1392، ، صفحه 71-84
چکیده
تفاوت ساختار زبان متن با زبان ترجمه یکی از مشکلات مترجم به شمار میرود. تفاوت ساختاری در ضمایر جنسیّتی Gender-specific pronoun)) در زبان فارسی و عربی چنان مایة ابهام است که مترجم ناچار میشود توضیح اضافی دهد. این رفتار مترجم «تصریح» (Explication) نام دارد. در واقع، مترجم اطّلاعاتی را که در متن اصلی نیست، در ترجمة خود میآورد تا معنای متن را روشنتر ...
بیشتر
تفاوت ساختار زبان متن با زبان ترجمه یکی از مشکلات مترجم به شمار میرود. تفاوت ساختاری در ضمایر جنسیّتی Gender-specific pronoun)) در زبان فارسی و عربی چنان مایة ابهام است که مترجم ناچار میشود توضیح اضافی دهد. این رفتار مترجم «تصریح» (Explication) نام دارد. در واقع، مترجم اطّلاعاتی را که در متن اصلی نیست، در ترجمة خود میآورد تا معنای متن را روشنتر سازد. این پژوهش در پی آن است که با روش تحلیل کمّی و کیفی محتوا، کارکرد تصریح را در برگردان ضمایر جنسیّتی (مذکّر و مؤنّث) در ترجمة محمدرضا مرعشیپور از رمان «راه» نجیب محفوظ بررسی کند و نقش آن را در پیشگیری از بروز ابهام در ترجمة این دسته از ضمایر نشان دهد. یافتة این پژوهش بیانگر آن است که گستردگی کاربرد راهکار تصریح در رفع ابهام از ضمایر جنسیّتی، ویژگی سبکی ترجمة مرعشیپور در این اثر به شمار میرود.
هادی نظری منظم
دوره 1، شماره 1 ، دی 1390، ، صفحه 75-94
چکیده
بی گمان، هیچ شاعر و نویسندهای درطول تاریخ از تأثیر نویسندگان، شعرا و اندیشمندان دیگر برکنار نبوده و نخواهد بود. در سرتاسر قرن بیستم ، مفهوم فرانسوی ادبیات تطبیقی با در نظر گرفتن این پدیده انسانی مشترک(تأثیر و تأثر) به مطالعات گسترده و ارزشمندی پرداخته، کوشید تا در وهلهی نخست به روشنداشت سهم ادیبان و متفکران فرانسه در بارور ساختن ...
بیشتر
بی گمان، هیچ شاعر و نویسندهای درطول تاریخ از تأثیر نویسندگان، شعرا و اندیشمندان دیگر برکنار نبوده و نخواهد بود. در سرتاسر قرن بیستم ، مفهوم فرانسوی ادبیات تطبیقی با در نظر گرفتن این پدیده انسانی مشترک(تأثیر و تأثر) به مطالعات گسترده و ارزشمندی پرداخته، کوشید تا در وهلهی نخست به روشنداشت سهم ادیبان و متفکران فرانسه در بارور ساختن فرهنگ و ادبیات غربی بپردازد.
مطالعه تاثیرپذیری و اثرگذاری یکی از عرصههای مهم پژوهش در ادبیات تطبیقی است. با در نظر گرفتن این اصل مهم - که اساس ادبیات تطبیقی در مفهوم کلاسیک آن است. میتوان به جرأت گفت که کمتر شاعر و ادیب مسلمانی است که مضمونی از سخنان حضرت علی (ع) و یا گفتهای از ایشان را در نوشتهها یا سرودههای خود تضمین نکرده، و تحت تاثیر آن قرارنگرفته باشد. سعدی شیرازی از برجستهترین این ادیبان است. وی با الهام گرفتن از معانی ژرف قرآنی، احادیث نبوی، ادبیات عربی، و نیز مضامین بلند و عمیق علی (ع)، و البته با ذوق سرشار و نبوغ شگرف خود، ادبیاتی رفیع و جهانی آفریده است. نظر به گستردگی این تاثیر در آثار سعدی، در این مقاله کوشش شده است تا به بررسی تاثیر«کلمات قصار نهجالبلاغه» بر گلستان سعدی بپردازیم.
مهدی مسبوق
چکیده
آدمی همواره در تلاش است تا برای رهایی از وضع نامطلوب کنونی خود جایگزینی پیدا کند او مطلوبش را گاه با جستجوی گذشته و گاه با رویای آینده می یابد. حسرت گذشته و دلتنگی برای آنچه از دست رفته که یکی از حوزه های معنایی پدیده ی نوستالژی است هماره ذهن بشر را درگیر خود کرده است. شاعران در چکامه های خود به نحوی حسرت گذشته و دلتنگی حاصل از آن را با ...
بیشتر
آدمی همواره در تلاش است تا برای رهایی از وضع نامطلوب کنونی خود جایگزینی پیدا کند او مطلوبش را گاه با جستجوی گذشته و گاه با رویای آینده می یابد. حسرت گذشته و دلتنگی برای آنچه از دست رفته که یکی از حوزه های معنایی پدیده ی نوستالژی است هماره ذهن بشر را درگیر خود کرده است. شاعران در چکامه های خود به نحوی حسرت گذشته و دلتنگی حاصل از آن را با ابزارهای زبانی و تصویرهای شعری گوناگون بیان کرده اند. این موضوع به عنوان یکی از رفتارهای ناخودآگاه فرد در شعر ابراهیم ناجی شاعر رمانتیک معاصر عرب نمود برجسته ای دارد.