مقاله پژوهشی
رویکرد خاصّ فرهنگ ایرانی در برگردان پاره‌ای از مفاهیم عربی

محمدرضا عزیزی

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 11-28

چکیده
  هر فرهنگ، ویژگی‌ و رویکرد ویژة خود را نسبت به جهان پیرامون دارد و تفسیری که از پدیده‌ها نیز ارائه می‌کند، به دلایل گوناگون، متفاوت است. نوع نگاه و قریحة ایرانی، حتّی از فرهنگ‌های شرقی و مجاور نیز به کلّی متمایز است. از این رو، مفاهیم گرفته شده از فرهنگ و ادب عربی، در فضا و موقعیّت فرهنگی جدید به مرور تغییر می‌یابد و با روحیّات خاصّ ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
گونه‌شناسی چالش‌ها و جایگاه ترجمة ماشینی از عربی به فارسی

علیرضا نظری

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 29-56

چکیده
  واگذاری امور انسانی به ماشین را شاید بتوان یکی از ویژگی‌های متمایز عصر جدید دانست؛ دوره‌ای که انسان بیش از پیش با ابداع‌ها و اختراع‌های گسترده، هرچه بیشتر به دنبال رفع دشواری‌های پیش روی زندگی، نیازهای بشر و واگذاری آن به دستگاه‌هایی است که میزان بهره‌وری آنها به مراتب بالاتر و دقیق‌تر از انسان است. امّا بلندپروازی بشر به حدّی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
شیوة مترجمان قرآن کریم در برگردان ساختار مدح و ذم به فارسی

علی صابری؛ معصومه فروزان

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 57-78

چکیده
  یکی از ساختارهایی که مختصّ زبان عربی است و در قرآن کریم کاربرد نسبتاً گسترده ای دارد، اسلوب مدح و ذمّ است که ما در این پژوهش سعی کردیم ضمن بیان این ساختار و اهداف وکارکرد آن، به تحلیل برخی از آیات در بر دارندة این ساختار بپردازیم. در این کنکاش پی بردیم که اگرچه این ساختار معادلی در زبان فارسی ندارد، امّا می‌توان برخی ساختارها و ترکیب‌های ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تحلیل و بررسی افزوده‌های تفسیری در شش ترجمة معاصر قرآن کریم (با محوریّت سورة إسراء)

ابراهیم ابراهیمی؛ اصغر طهماسبی بلداجی؛ باب الله محمدی نبی کندی

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 83-112

چکیده
  سبک بیانی قرآن به گونه‌ای است که ارائة معانی و مفاهیم ژرف آن جز با افزودن عبارت‌های تفسیری مقدور نیست و نمی‌توان به فهم کاملی در این زمینه دست پیدا کرد. از این رو، با همة تلاشی که نویسندگانو مترجمان کرده‌اند، باز هم پاسخگوی خوانندگان نمی‌باشند. دلیل این امر، وجود آیات مجملی است که دلالت آنها روشن نیست. بنابراین، مترجمان برای تبیین ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مطالعة تطبیقی ترجمه‌های تصاویر کنایی دنیا در خطبه‌های نهج‌البلاغه

مرتضی قائمی؛ رسول فتحی مظفری

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 113-154

چکیده
  یکی از چالش‌های کنونی ترجمه، برگرداندن عبارت‌های کنایی زبان مبدأ به زبان مقصد است. در حوزة مهارت‌های زبانی، نقش بی‌بدیل آرایه‌های ادبی، به‌ویژه تصاویر خیال‌انگیزی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز و نیز اهمیّت این صنعت‌پردازی‌ها در تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب، بر کسی پوشیده نیست. با این حال، مسئلة ترجمة عبارت‌هایی که معنای ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پژوهش و نگرشی نو دربارة شش کنایة قرآن کریم

مهدی تدیّن نجف آبادی؛ سید علی سهراب نژاد

دوره 4، شماره 11 ، دی 1393، صفحه 155-176

چکیده
  کنایه یکی از اسلوب‌های مهمّ بیانی در همة زبان‌هاست و از دیرباز به صورت گسترده در زبان و ادبیّات همة اقوام، از جمله قوم عرب به کار رفته است. از آنجا که قرآن کریم با زبان مردم با آنان سخن می‌گوید، از همة عناصر بیانی، به‌ویژه کنایه برای بیان مقاصد گوناگون بهره برده ‌است. در این مقاله، شش عبارت کنایی قرآن مجید تجزیه و تحلیل می‌شود؛ کنایه‌هایی ...  بیشتر