ترجمه در زبان و ادبیات عربی
سید اسماعیل قاسمی موسوی؛ رضوان بیرانوند؛ علی نظری
چکیده
ارزیابی کیفیت ترجمه همواره در مطالعات ترجمه اهمیت داشته است؛ از میان الگوها و نظریههای موجود، الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ هاوس یکی از معروفترینهاست. هاوس ترجمه را بر دو نوع میداند: آشکار و پنهان؛ در ترجمه آشکار متن و عناصر آن، فرهنگ محور بوده و بافتگردانی در آن دیده میشود؛ اما در ترجمۀ پنهان، هنجارها و فرهنگ زبان مقصد بارز ...
بیشتر
ارزیابی کیفیت ترجمه همواره در مطالعات ترجمه اهمیت داشته است؛ از میان الگوها و نظریههای موجود، الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ هاوس یکی از معروفترینهاست. هاوس ترجمه را بر دو نوع میداند: آشکار و پنهان؛ در ترجمه آشکار متن و عناصر آن، فرهنگ محور بوده و بافتگردانی در آن دیده میشود؛ اما در ترجمۀ پنهان، هنجارها و فرهنگ زبان مقصد بارز است و بافتآفرینی شکل میگیرد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی باتکیهبر الگوی ارزیابی کیفیت ترجمۀ جولیان هاوس به بررسی کیفیت ترجمۀ فارسیِ "علیرضا باقر" از رمان "فردقان" نوشتۀ "یوسف زیدان" پرداخته و با مقایسۀ متن مبدأ و مقصد؛ کیفیت ترجمه بررسیشده و نتایج بهدستآمده در قالب جداول و نمودار ارائه شده است. بررسی نتایج نشان میدهد که هرچند مترجم در قسمتهایی سعی داشته با استفاده از رویکردهایی مانند استفاده از اصطلاحات و ضربالمثلهای متناسب با فرهنگ عامیانه فارسی؛ ترجمه را به فرهنگ زبان مقصد نزدیک کند و حذف از جمله راهکارهای پرتکرار ترجمهای در این برگردان به شمار میرود، اما راهکار غالب ترجمه آشکار است.
فرامرز میرزایی؛ محمد راسخ مهند؛ سید اسماعیل قاسمی موسوی
چکیده
سادهسازی (Simplification) از همگانیهای ترجمه است که در آن مترجم با بهرهمندی از شگردهای ویژه، زبان ترجمه را ساده و روان میکند. از نظر بیکر، این ویژگی گرایش به ساده کردن مسائل برای خواننده و نیز گرایش به انتخاب یک تفسیر و پیشگیری از دیگر تفاسیر است. در این حالت، مترجم سطح وضوح را با از بین بردن ابهامها بالاتر میبرد. در این مقاله، با ...
بیشتر
سادهسازی (Simplification) از همگانیهای ترجمه است که در آن مترجم با بهرهمندی از شگردهای ویژه، زبان ترجمه را ساده و روان میکند. از نظر بیکر، این ویژگی گرایش به ساده کردن مسائل برای خواننده و نیز گرایش به انتخاب یک تفسیر و پیشگیری از دیگر تفاسیر است. در این حالت، مترجم سطح وضوح را با از بین بردن ابهامها بالاتر میبرد. در این مقاله، با توجّه به تعریف بیکر از همگانیها، بهویژه سادهسازی، و با روش توصیفیـ تحلیلی انواع سادهسازی در ترجمة محمّدرضا مرعشیپور از دو رمان نجیب محفوظ «الطّریق» و «زقاق المدق» واکاوی میشود. البتّه مسئلة اصلی این پژوهش، نقش سادهسازی در انتقال تابوهای فرهنگی است که با در نظر گرفتن تفاوت هنجارهای فرهنگی زبان مقصد نسبت به زبان مبدأ دردسر کمی نیست. یافتههای پژوهش نشان میدهد که حذف ساختارهای پیچیده و جایگزینی آن با ساختارهای سادهتر، سادهسازی ساختار حال، کاهش معنای واژگان مشکل یا حذف برخی واژگان، بهویژه حذف یا کاهش تابوهای فرهنگی که بارزترین آن، توصیف صحنههای جنسی است، ویژگی بارز سبک فردی مرعشیپور بهشمار میرود. اگرچه متن ترجمه در مقایسه با متن مبدأ، از نظر واژگان، دستور و سبک سادهتر شده است، امّا حذف تابوهای فرهنگی متن مبدأ، اشتباههای مترجم و سادهسازیهای گوناگون زمینهای میسازد که نهچندان کم، مقصود نویسنده از دست برود.
فرامرز میرزایی؛ سید اسماعیل قاسمی موسوی
دوره 3، شماره 9 ، دی 1392، ، صفحه 71-84
چکیده
تفاوت ساختار زبان متن با زبان ترجمه یکی از مشکلات مترجم به شمار میرود. تفاوت ساختاری در ضمایر جنسیّتی Gender-specific pronoun)) در زبان فارسی و عربی چنان مایة ابهام است که مترجم ناچار میشود توضیح اضافی دهد. این رفتار مترجم «تصریح» (Explication) نام دارد. در واقع، مترجم اطّلاعاتی را که در متن اصلی نیست، در ترجمة خود میآورد تا معنای متن را روشنتر ...
بیشتر
تفاوت ساختار زبان متن با زبان ترجمه یکی از مشکلات مترجم به شمار میرود. تفاوت ساختاری در ضمایر جنسیّتی Gender-specific pronoun)) در زبان فارسی و عربی چنان مایة ابهام است که مترجم ناچار میشود توضیح اضافی دهد. این رفتار مترجم «تصریح» (Explication) نام دارد. در واقع، مترجم اطّلاعاتی را که در متن اصلی نیست، در ترجمة خود میآورد تا معنای متن را روشنتر سازد. این پژوهش در پی آن است که با روش تحلیل کمّی و کیفی محتوا، کارکرد تصریح را در برگردان ضمایر جنسیّتی (مذکّر و مؤنّث) در ترجمة محمدرضا مرعشیپور از رمان «راه» نجیب محفوظ بررسی کند و نقش آن را در پیشگیری از بروز ابهام در ترجمة این دسته از ضمایر نشان دهد. یافتة این پژوهش بیانگر آن است که گستردگی کاربرد راهکار تصریح در رفع ابهام از ضمایر جنسیّتی، ویژگی سبکی ترجمة مرعشیپور در این اثر به شمار میرود.