قادر پریز
چکیده
معادل‌یابی به معنای یافتن واژگان، قالب‌های بیانی و نقش‌های دستوری مأنوس در زبان مقصد برای واژه‌ها و ساخت‌های دستوری جمله‌های متن مبدأ است. نظر به اهمیت این مسئله، مقالة حاضر با دقت در معادل‌یابی برای برخی نقش‌های دستوری از جمله ساخت‌هایی که متمم در آن‌ها به‌کار رفته‌است، می‌کوشد تا چالش‌ها و تفاوت‌ها را در ترجمه از فارسی ...
بیشتر
معادل‌یابی به معنای یافتن واژگان، قالب‌های بیانی و نقش‌های دستوری مأنوس در زبان مقصد برای واژه‌ها و ساخت‌های دستوری جمله‌های متن مبدأ است. نظر به اهمیت این مسئله، مقالة حاضر با دقت در معادل‌یابی برای برخی نقش‌های دستوری از جمله ساخت‌هایی که متمم در آن‌ها به‌کار رفته‌است، می‌کوشد تا چالش‌ها و تفاوت‌ها را در ترجمه از فارسی به عربی بررسی کند و مشکلات را نشان دهد. در این راستا، اغلب مثالها از دو رمان کلاسیک فارسی، یعنی مدیر مدرسه از جلال آل احمد و چشمهایش از بزرگ علوی انتخاب شده‌است که می‌توان گفت از مصادیق زبان معیار به شمار میآیند. این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی بر آن است تا فرایند ترجمه، معادل‌یابی دستوری و تغییر بیان را بر اساس نظریة تغییرات صوری کتفورد بررسی نماید و بر اساس دادهها به این نتیجه میرسد که مترجم نباید به دنبال یافتن نقش دستوری مشابه در زبان مقصد باشد، بلکه باید یک رابطة معنایی را بین دو یا چند واژه در جملة فارسی تشخیص دهد، سپس به دنبال همان رابطة معنایی میان واژه‌ها در زبان عربی بگردد که نظریة کتفورد نیز همین تفاوت نقش‌های دستوری را تأیید میکند.
کمال باغجری؛ ناصر قاسمی؛ اسحاق طالب بزرگی؛ سجاد صدقی کلوانق
چکیده
این پژوهش با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مهم‌ترین چالش‌های برابریابی در ترجمة فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی چندزبانه می‌پردازد. واکاوی این چالش‌ها از رهگذر ترجمة فرهنگ اصطلاحات تخصصیِ فرانسه ـ انگلیسی ـ عربی معجم المصطلحات الإقتصادیةوالمالیة اثر دکتر مصطفی هنّی به زبان فارسی، از سوی نگارندگان این اثر حاصل شده‌است. چالش‌ها ...
بیشتر
این پژوهش با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مهم‌ترین چالش‌های برابریابی در ترجمة فرهنگ لغات و اصطلاحات تخصصی چندزبانه می‌پردازد. واکاوی این چالش‌ها از رهگذر ترجمة فرهنگ اصطلاحات تخصصیِ فرانسه ـ انگلیسی ـ عربی معجم المصطلحات الإقتصادیةوالمالیة اثر دکتر مصطفی هنّی به زبان فارسی، از سوی نگارندگان این اثر حاصل شده‌است. چالش‌ها در این پژوهش به دو بخش تخصصی و عمومی دسته‌بندی گردیده‌است. آسیب‌ها و چالش‌های تخصصی که ویژة ترجمة لغت‌نامه‌ها و فرهنگ‌های اصطلاحات چندزبانه است، عبارتند از: «ناهمگونی فرهنگ لغت‌ها در ترجمه و چالش مترجم فارسی در ارائة برابرنهادة یکسان»، «اختلاف در برابریابی واژگان و اصطلاحات از زبان اصلی»، «ناهمگونی در برگردان واژگان و اصطلاحات بین زبان‌های مختلف» و «برابریابی و برگردان دقیق علایم اختصاری». چالش‌های عمومی نیز که چالش‌هایی مشترک در انواع متون تخصصی چندزبانه (به‌ویژه متون مالی و اقتصادی) است، عبارت است از: «برابریابی در ترجمة اصطلاحات تخصصی» و «آشنایی با زبان اصلی متن مبدأ در گزینش برابرنهادة مطلوب». نگارندگان در فرایند واکاوی این چالش‌ها، ضمن استناد به مثال‌های متعدد برای تبیین مسئله، راهکارهایی کاربردی برای رفع چالش مورد نظر و ارتقای سطح ترجمة متون چندزبانه در کشورمان ارائه داده‌اند.
حسین شمس آبادی؛ فرشته أفضلی
دوره 3، شماره 6 ، فروردین 1392، ، صفحه 29-48
چکیده
زبان‌های گوناگون نظام‌های همسانی ندارند و هر زبان خود عناصر واژگانی، ساختارهای دستوری، ترکیب‌ها و اصطلاحات ویژه‌ای دارد، از این‌رو، گاهی ناگزیر می‌شویم برخی از ساختارهای واژگانی و دستوری متن مبدأ را تغییر دهیم تا در زبان مقصد، فهمیدنی و آشنا باشند. یکی از اصول مهمی که در ترجمۀ متون داستانی بیان می‌شود، برابریابی‌های واژگانی، ...
بیشتر
زبان‌های گوناگون نظام‌های همسانی ندارند و هر زبان خود عناصر واژگانی، ساختارهای دستوری، ترکیب‌ها و اصطلاحات ویژه‌ای دارد، از این‌رو، گاهی ناگزیر می‌شویم برخی از ساختارهای واژگانی و دستوری متن مبدأ را تغییر دهیم تا در زبان مقصد، فهمیدنی و آشنا باشند. یکی از اصول مهمی که در ترجمۀ متون داستانی بیان می‌شود، برابریابی‌های واژگانی، ساختاری و بافتاری دقیق و مناسب در برگرداندن پیام از زبان مبدأ به زبان مقصد است. بر این پایه برای آشناشدن با تغییراتی که در برابریابی از زبان مبدأ به زبان مقصد می‌توان وارد کرد، نخست برابریابی را در ترجمۀ داستان در سه سطح اشتراک، تغییر و انتقال مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. در این پژوهش برآنیم تا با الهام‌گرفتن از این تغییرات و راه‌کارها بتوانیم شیوه‌های برابریابی را در ترجمۀ داستان‌های عربی به فارسی در سطح واژگان (واژه‌های خاص مردمی، کوچه‌وبازاری، غربی و واژگان با معنای متنی و ارتباطی)، ساختار (ادبی‌نویسی، سجع‌پردازی، ترجمۀ پیامی و ارزش پیامی ساختار زبان مبدأ) و بافتار (عناصر شبه‌زبانی، پیش‌تصورها و عوامل تأثیرگذار در معنا) مورد کندوکاو قرار دهیم. از این‌رو برای بررسی بر روی نمونه‌های ترجمه، از شماری از داستان‌های نجیب محفوظ نویسندۀ مصری چون «شهر العسل»، «زقاق المدق»، «تحت المظله»، «اللص و الکلاب» و «الشحاذ» بهره جستیم.
