ترجمه در زبان و ادبیات عربی
زهرا سلیمی؛ نرگس انصاری؛ سید محمد میرحسینی
چکیده
نظریۀ لارنس ونوتی یکی از نظریههای ارائه شده در زمینۀ ترجمهای روان و برجسته است. او با مطرح کردن دوگانۀ بومیسازی و بیگانهسازی، نحوۀ حضور مترجم در متن را ارزیابی میکند. از نظر وی، راهبرد بومیسازی با هدف جلوگیری از ورود فرهنگ دیگری صورت میپذیرد و بیگانهسازی در جهت آشنایی مخاطب با ارزشها و فرهنگ سایر ملل انجام میپذیرد. ...
بیشتر
نظریۀ لارنس ونوتی یکی از نظریههای ارائه شده در زمینۀ ترجمهای روان و برجسته است. او با مطرح کردن دوگانۀ بومیسازی و بیگانهسازی، نحوۀ حضور مترجم در متن را ارزیابی میکند. از نظر وی، راهبرد بومیسازی با هدف جلوگیری از ورود فرهنگ دیگری صورت میپذیرد و بیگانهسازی در جهت آشنایی مخاطب با ارزشها و فرهنگ سایر ملل انجام میپذیرد. بررسی و تحلیل مؤلفههای فرهنگی در ترجمۀ عربی محمد علاءالدین منصور از رمان فارسی ثریاء در اغما اثر اسماعیل فصیح مبتنی بر نظریۀ نحوۀ حضور مترجم، مبنی بر راهبردهای آشناییزدایی و غرابتزدایی ونوتی هدفی است که این پژوهش با بهکارگیری روش توصیفی- تحلیلی آن را مورد توجه قرار داده است. نگارندگان در این مقاله ابتدا عناصر فرهنگی را استخراج کرده و سپس آن را با ترجمۀ عربی رمان حاضر مطابقت دادهاند تا گرایش مخاطب بر دو راهبرد پیشنهادی ونوتی را مشخص سازند. نتایج به دست آمده نشان میدهد که مترجم ارزشهای فرهنگی متن مبدأ را حفظ کرده و با توجه به غلبۀ روش آشناییزدایی بر روش غرابتزدایی در این ترجمه، متنی روان و همه فهم ارائه نشده است؛ زیرا اصطلاحات و تعابیر بدون دریافت بار فرهنگی موجود به صورت لفظ به لفظ یا با معادل نزدیک به متن مبدأ انتقال داده شده که در نهایت ناشی از عدم شناخت صحیح فرهنگ و متن مبدأ توسط مترجم است.
ترجمه در زبان و ادبیات عربی
نرگس انصاری؛ زهرا سلیمی؛ عبدالعلی آل بویه لنگرودی
چکیده
در میان ترجمة انواع متون، ترجمة شعر به سبب ویژگیهای زیباییشناسانه خود که همسو با معنا و مفهوم آن است، امری دشوار و نیازمند دقت نظر ویژه است؛ زیرا شعر جنبههای متعددی از معنا را به مخاطب القا میدهد که به راحتی قابل انتقال به زبان دیگر نیست. علاوه بر این، با توجه به اینکه ایجاد تعادل در تمام سطوح متن مقصد برای ارائه متنی برابر و همتا ...
بیشتر
در میان ترجمة انواع متون، ترجمة شعر به سبب ویژگیهای زیباییشناسانه خود که همسو با معنا و مفهوم آن است، امری دشوار و نیازمند دقت نظر ویژه است؛ زیرا شعر جنبههای متعددی از معنا را به مخاطب القا میدهد که به راحتی قابل انتقال به زبان دیگر نیست. علاوه بر این، با توجه به اینکه ایجاد تعادل در تمام سطوح متن مقصد برای ارائه متنی برابر و همتا با متن مبدأ امری ناممکن است و در موارد بسیاری سبب نارسایی در معنا و مفهوم عبارات میشود، بازآفزینی ادبی، رویکردی است که انتظار میرود در ترجمة منظوم یک شعر مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، بررسی اشتراکات و تفاوتهای اثر منظوم جامی از تائیه ابن فارض در زمینههای معنایی، صوری و زیباییشناسی و نحوة انتقال معانی ابیات عربی به زبان فارسی به صورت منظوم هدفی است که این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بیان آن بپردازد. با توجه به اشتراکات بارز شعر جامی با تائیه ابن فارض در سطح واژگانی، آوایی و بلاغی اثر جامی را یک ترجمة وفادار به متن مبدأ میدانیم که شاعر در این ترجمه خود به دنبال آفرینش ادبی برای القای اثری مستقل ادبی به زبان فارسی نبوده است. در واقع ملزم بودن او بر سرودن شعری در حرف روی مشترک قافیه، میتواند عامل این امر باشد؛ به عبارتی تکرار حرف تاء، مترجم را بر آن داشته تا در بسیاری از ابیات عین واژة عربی قافیه را در متن فارسی تکرار کند که این امر سبب ابهام معنا در ابیات بسیاری شده که نشان از وفاداری مترجم به متن مبدأ است.
زهرا سلیمی؛ نرگس انصاری
چکیده
ارزیابی ترجمۀ متون براساس نظریات زبانشناسی از رویکردهای دقیق و علمی جهت بررسی کیفیت ترجمۀ آثار است. بررسی ترجمه برمبنای الگوی ارزیابی کیفیت جولیان هاوس از مهمترین مباحثی است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر اساس این الگو، دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان وجود دارد؛ در ترجمۀ آشکار مترجم آگاهانه دست به انتخاب معادلهای زبانی ...
بیشتر
ارزیابی ترجمۀ متون براساس نظریات زبانشناسی از رویکردهای دقیق و علمی جهت بررسی کیفیت ترجمۀ آثار است. بررسی ترجمه برمبنای الگوی ارزیابی کیفیت جولیان هاوس از مهمترین مباحثی است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر اساس این الگو، دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان وجود دارد؛ در ترجمۀ آشکار مترجم آگاهانه دست به انتخاب معادلهای زبانی میزند و مخاطب، بیگانه بودن متن و عناصر آن را درک میکند در حالی که ترجمۀ پنهان برمبنای هنجارهای زبانی متن مقصد است. نگارندگان با هدف بررسی نقش متن مبدأ و مقصد و با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال واکاوی نوع ترجمۀ آشکار و پنهان و بررسی کیفیت متن ترجمه شدۀ خطبۀ اشباح هستند. با توجه به اینکه علامه جعفری و علامه شهیدی علاوه بر صحت و امانت و تطبیق تکتک واژگان عربى با فارسى به ویژگى ادبى نهجالبلاغه و برگردان آن به زبان فارسى توجه داشتهاند، کیفیت ترجمۀ این دو مترجم از خطبۀ اشباح امیرالمؤمنین به صورت گزینشی مورد ارزیابی قرار میگیرد. یافتههای پژوهش نشان میدهد از نظر کیفیت ترجمه، مترجمان کیفیت متن اصلی را حفظ کردهاند. مؤلفههای سیاق، ژانر ترجمه و نقش زبانی اثر با تغییراتی جزئی در متن مقصد توسط مترجمان حفظ شده است. با توجه به ارائه دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان و بررسی خطاهای آشکار و پنهان ارائه شده توسط هاوس، هر دو مترجم، ترجمهای آشکار از متن ارائه دادهاند و در مواردی چند، دست به تغییراتی زدهاند که متناسب با آن ترجمۀ علامه شهیدی نسبت به ترجمۀ علامه جعفری آشکارتر است.
