محدثه حدادی؛ علی نجفی ایوکی؛ محسن سیفی
چکیده
در همۀ زبانهای دنیا، واژگان و تعابیر دال بر مفهوم ناخوشایند و غیرمؤدبانه وجود دارد که در اصطلاح به آنها «تابوهای زبانی» یا «دشواژهها» گفته میشود که عموماً از کاربست آشکار و مستقیم آن خودداری میشود. بررسی سریال مختارنامه، نشانگر کاربرد تعداد قابل توجهی از این تابوها است. در پرتو این مسأله آنچه برای نویسندگان ...
بیشتر
در همۀ زبانهای دنیا، واژگان و تعابیر دال بر مفهوم ناخوشایند و غیرمؤدبانه وجود دارد که در اصطلاح به آنها «تابوهای زبانی» یا «دشواژهها» گفته میشود که عموماً از کاربست آشکار و مستقیم آن خودداری میشود. بررسی سریال مختارنامه، نشانگر کاربرد تعداد قابل توجهی از این تابوها است. در پرتو این مسأله آنچه برای نویسندگان این مقاله مهم بوده، آن است که در گام نخست به شناسایی و استخراج تعابیر موردنظر در سریال یادشده بپردازند و در گام بعدی با رویکرد کیفی و روش توصیفی- تحلیلی از شگردهای بهکارگرفته شده در ترجمه این دست تعابیر به زبان عربی پرده بردارد و با نقد و بررسی برابر تابوهای فارسی در دوبلۀ عربی سریال به ارزیابی نقاط قوت و ضعف ترجمه بپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که ترجمۀ تابوهای بهکار رفته در سریال مورد مطالعه با مهمترین استراتژیهای زبانی در ساخت حسن تعبیر از جمله استلزام معنایی، گسترش معنایی، مجاز، حذف، کمگفت، مضاعفسازی، تضاد یا تناقض و ترجمۀ تحتاللفظی یا معنایی، قابل تعریف، قالببندی و بازشناسایی هستند. همچنین بهرهگیری از شیوۀ کمگفت و تضاد به ترتیب، پربسامدترین و کمبسامدترین استراتژی در ترجمۀ سریال مورد مطالعه بوده است.