زهرا سلیمی؛ نرگس انصاری
چکیده
ارزیابی ترجمۀ متون براساس نظریات زبانشناسی از رویکردهای دقیق و علمی جهت بررسی کیفیت ترجمۀ آثار است. بررسی ترجمه برمبنای الگوی ارزیابی کیفیت جولیان هاوس از مهمترین مباحثی است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر اساس این الگو، دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان وجود دارد؛ در ترجمۀ آشکار مترجم آگاهانه دست به انتخاب معادلهای زبانی ...
بیشتر
ارزیابی ترجمۀ متون براساس نظریات زبانشناسی از رویکردهای دقیق و علمی جهت بررسی کیفیت ترجمۀ آثار است. بررسی ترجمه برمبنای الگوی ارزیابی کیفیت جولیان هاوس از مهمترین مباحثی است که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر اساس این الگو، دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان وجود دارد؛ در ترجمۀ آشکار مترجم آگاهانه دست به انتخاب معادلهای زبانی میزند و مخاطب، بیگانه بودن متن و عناصر آن را درک میکند در حالی که ترجمۀ پنهان برمبنای هنجارهای زبانی متن مقصد است. نگارندگان با هدف بررسی نقش متن مبدأ و مقصد و با بهرهگیری از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال واکاوی نوع ترجمۀ آشکار و پنهان و بررسی کیفیت متن ترجمه شدۀ خطبۀ اشباح هستند. با توجه به اینکه علامه جعفری و علامه شهیدی علاوه بر صحت و امانت و تطبیق تکتک واژگان عربى با فارسى به ویژگى ادبى نهجالبلاغه و برگردان آن به زبان فارسى توجه داشتهاند، کیفیت ترجمۀ این دو مترجم از خطبۀ اشباح امیرالمؤمنین به صورت گزینشی مورد ارزیابی قرار میگیرد. یافتههای پژوهش نشان میدهد از نظر کیفیت ترجمه، مترجمان کیفیت متن اصلی را حفظ کردهاند. مؤلفههای سیاق، ژانر ترجمه و نقش زبانی اثر با تغییراتی جزئی در متن مقصد توسط مترجمان حفظ شده است. با توجه به ارائه دو نوع ترجمۀ آشکار و پنهان و بررسی خطاهای آشکار و پنهان ارائه شده توسط هاوس، هر دو مترجم، ترجمهای آشکار از متن ارائه دادهاند و در مواردی چند، دست به تغییراتی زدهاند که متناسب با آن ترجمۀ علامه شهیدی نسبت به ترجمۀ علامه جعفری آشکارتر است.