نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اویس محمدی ¹
• لاچن علاقی ²
• محمد مهدی طاهری ³

¹ دانشکده علوم انسانی. دانشگاه گنبد کاووس. ایران

² مدرس مدعو دانشگاه گنبد کاووس. دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه سمنان.

³ دانش آموخته دکترای زبان وادبیات عربی دانشگاه تهران

چکیده

زبان شعر حافظ بسیار ظریف و رمزآلود است. در غزل‌های او واژگان با دقت و ذوق زیبایی-شناسانه‌ی سرشاری انتخاب شده‌اند. به نحوی که تمامی واژگان به نوعی با هم پیوند دارند و در هم تنیده‌اند. یکی از ویژگی‌های زبانی حافظ، هم‌آوری واژگان متقابل با یکدیگر است. واژگان متقابل بیت‌های حافظ نه تنها با یکدیگر پیوندهای معنایی آشکار و نهان دارند، با دیگر واژگان نیز مرتبطند. از این رو، فهم رابطه‌ی مفهومی واژگان ، و به شکل خاص واژگان متقابل، نقش زیادی در کشف معناها و زیبایی‌های شعر حافظ دارد. به همین خاطر، در این پژوهش سعی شده است که نمونه‌هایی از تقابل‌های معنای "مدرج، مکمل، دوسویه، جهتی، ضمنی" در غزل‌های حافظ انتخاب شود و رابطه‌ی مفهومی آنها با دیگر واژگان بیت تحلیل شود و کارکرد معنایی و زیبایی‌شناسانه‌ی آن تبیین گردد. سپس، ترجمه‌ی علی عباس زلیخه از تقابل‌های معنایی و کارکردهای آن نقد شود. نتایج پژوهش بیانگر این است که تقابل‌های مورد بحث –به شکل خاص تقابل‌های ضمنی-، معناهای بلاغی روشن و پنهان بسیاری را در شعر خلق کرده‌اند و کوچکترین تغییری در تقابل و تعادل واژگان، سبب می‌شود که معناها و انسجام بیت، تا حد زیادی فروکاسته شود.

کلیدواژه‌ها

• ترجمۀ شعر
• تقابل های معنایی
• روابط مفهومی
• حافظ
• غزل

موضوعات

• ترجمه در زبان و ادبیات عربی

عنوان مقاله [English]

Translation of semantic opposition of Hafez poetry in Ali Abbas zoleikhe’ translation

نویسندگان [English]

• Oveis Mohamadi ¹
• Lachen Alaghi ²
• - - ³

¹ Faculty of Humanity, University of Gonbad Kavous. Iran

² Gonbad kavous university.

³ -

چکیده [English]

Hafez poetic language is very delicate and ambiguous. The words, In his Qazals, are elected by accuracy and aesthetic taste. In his poetic lines, all words are semantically tied to each other. Using oppositions in the same texture is one of Hafez’s linguistic features. The oppositions in Hafez lines are not only semantically intertwisted to each other, but also connected to other words. So, understanding the conceptual relations between words, especially oppositions, are so important in decoding the meanings of Hafez Qazals and their beauties. For this reason, authors has tried in this article to elect samples of “gradable, complementary, symmetrical, directional, lexical, connotational oppositions” to analyze them and discover their semantic and aesthetic functions and then evaluate Ali Abbas Zoleikhe’ translation. The results indicate that the oppositions, especially connotationnal ones, have caused rhetorical meaning in the poem and the least change in the them can destroy the coherence and decrease the multiple meanings.

کلیدواژه‌ها [English]

• Poem translation
• semantic oppositions
• Conceptual relations
• Hafez Qazals