نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

10.22054/rctall.2025.82365.1757

چکیده

یکی از شگردهای مهمی که سخنوران صاحب نام در فرایند انتقال مفاهیم مورد نظر از آن استفاده کرده‌اند تکنیک «عکس» یا «تبدیل» است. امام علی علیه السلام به عنوان یک سخنور بی‌بدیل، برای ترسیم اندیشه‌ها در خطبه‌های خود از شگرد یادشده بهره گرفته است و بارِ معناییِ زیادی را بر دوش آن قرار داده و تلاش کرده با توانش زبانی خویش، میانِ ساخت زبانی و مفهوم مورد نظر هماهنگی و همسویی ایجاد نماید و از رهگذر آن، ایدئولوژی خود را به مخاطب القا نماید. در پرتو اهمیت جایگاه و کارکرد شگرد عکس در نهج البلاغه، پژوهش حاضر می‌کوشد با انتخاب ترجمه محمد دشتی و عبد المجید معادیخواه به عنوان جامعه مطالعاتی، به روش توصیفی- تحلیلی، نحوه برگردانِ پاره‌گفت‌هایِ عکس‌محورِ خطبه‌های نهج البلاغه را از منظر رسایی یا نارسایی دلالت، بازآفرینی یا گذر از تناظر در ساخت، رعایت اقتصاد زبانی یا نادیده گرفتن آن مورد واکاوی قرار دهد تا از کیفیت فهم آن دو مترجم نسبت به دلالت شگرد یادشده، چگونگی بازتولید آن تکنیک بیانی در زبان مقصد، و میزان توجه به اقتصاد زبانی و کمینه‌گراییِ نخستین پرده بردارد. بررسی گویای این است که هر دو مترجم به وجود این تکنیک در متن مبدا شناخت داشته‌اند و کوشیده‌اند در فرایند برگردانِ متن، از رهگذر تکرار سازه‌های اصلی عکس، آن را در زبان فارسی بازآفرینی و بازسازی نماید و با آرایش جدید واژگان متناظر، آن راهبرد بیانی را در زبان مقصد پیاده‌سازی کنند. دیگر اینکه گاهی اوقات محدودیت معنایی و ساختاری مانع از بازآفرینی عکس در زبان مقصد شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Evaluating translators' performance in translating Nahj al-Balagheh's Antimetabole-oriented fragments

نویسنده [English]

  • Ali NajafiIvaki

Associate Professor of Arabic Language and Literature, Kashan University, Kashan, Iran

چکیده [English]

One of the important techniques used by famous speakers in the process of conveying the desired concepts is the "Antimetabole" or "transformation" technique. Imam Ali, peace be upon him, as an irreplaceable orator, has used the mentioned method to outline ideas in his sermons, and he has placed a great burden of meaning on it, and he has tried with his linguistic ability, between linguistic construction and The desired concept should create harmony and alignment and through it, introduce its ideology to the audience. In the light of the importance of the position and function of the Antimetabolegraph in Nahj al-Balagheh, the present research tries to translate the Antimetabole-oriented fragments of the sermons by choosing the translation of Mohammad Dashti and Abdul Majid Maadikhah as a study group, using a descriptive-analytical method. Nahj al-Balagheh will be analyzed from the point of view of conveying or failing to convey meaning, re-creating or bypassing correspondence in construction, observing linguistic economy or ignoring it, in order to determine the quality of understanding of the two translators regarding the meaning of the mentioned technique, how to reproduce that expressive technique in the target language. , and the amount of attention paid to linguistic economy and minimalism. The investigation shows that both translators were aware of the existence of this technique in the source text and tried to recreate and reconstruct it in Persian language through the repetition of the original structures of the Antimetabole in the process of translating

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahj al-Balagheh
  • Antimetabole technique
  • linguistic economy
  • translation and reconstruction
  • lexical diversity