نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• قاسم عزیزی مراد

عضو هیئت علمی گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه تهران

چکیده

صورت‌گرایی به عنوان یک مکتب زبان‌شناسی، دارای ویژگی‌های بنیادینی است که توسط آنها از دیگر مکاتب زبان‌شناسی جدا می‌شود. از جمله مهمترین این ویژگی‌ها خردگرایی وذهن‌گرایی است که باعث شد چامسکی در برابر تجربه‌گرایی بر اهمیت ژرف ساخت در فرآیند فهم تأکید کند. از این رو مقوله ژرف‌ساخت به عنوان یکی از کلید واژه‌های این نظریه قرار گرفت که بر جنبه ذهنی دانش زبانی یعنی ساختاری که در ظاهر دیده نمی‌شود، تأکید کرد. بر این اساس مقاله پیش‌رو با تکیه بر این ویژگی بنیادی در زبان‌شناسی صورت‌گرا به دنبال بررسی بازنمایی ژرف‌ساخت طبق الگوی گشتار کاهشی زبان‌شناسی صورت‌گرا در مبحث نائب مفعول مطلق بخش تفاوت بابِ به کار گرفته شده در مصدر و عامل آن در ترجمه آیتی از متن قرآن است تا مشخص کند: چه میزان مقوله ژرف‌ساخت در بازنمایی تعبیر معنایی متن تأثیرگذار است؟ پژوهش حاضر به منظور پاسخ دهی به این پرسش با روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی نمونه‌هایی از ترجمه آیتی پرداخت و به این نتیجه رسید که مترجم در ترجمه ساخت مذکور به گزاره‌های معنایی ژرف‌ساخت توجه نداشته است و پژوهشگر برای برون‌رفت از این مشکل تکنیک بسط نحوی را در فرآیند ترجمه اعمال نمود تا بتواند برابر نهاد مناسبی را براساس گزاره‌‌های معنایی ژرف‌ساخت در زبان مقصد ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها

• ژرف‌ساخت
• دستور نحو ـ معنا
• چامسکی
• گشتار کاهشی
• نائب مفعول مطلق

موضوعات

• ترجمه در زبان و ادبیات عربی

عنوان مقاله [English]

The Dialectics of Deep Structure and Surface Structure in the Semantic Representation of Syntactic Constructions Based on Formalist Linguistics Case Study: The Verb Reduction Transformation in the Absolute Object Substitute in the Translation of a Qu

نویسنده [English]

• Ghasem Azizi morad

عضو هیئت علمی گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه تهران

چکیده [English]

Formalism, as a school of linguistics, has fundamental characteristics that distinguish it from other linguistic schools. Among the most important of these characteristics are rationalism and mentalism, which led Chomsky to emphasize the importance of deep structure in the process of comprehension, opposing empiricism. Thus, the concept of deep structure became one of the key terms of this theory, highlighting the mental aspect of linguistic knowledge—structures that are not overtly visible. Accordingly, the present article, relying on this fundamental feature of formalist linguistics, seeks to examine the representation of deep structure based on the reductional transformational model of formalist linguistics in the discussion of the substitute for the absolute object (nā’ib al-maf‘ūl al-muṭlaq), specifically the difference in the usage of the verbal noun (maṣdar) and its agent in Ayati’s translation of a Quranic verse. The aim is to determine to what extent the concept of deep structure influences the semantic interpretation of the text. To answer this question, the current study employed qualitative content analysis to examine examples from Ayati’s translation and concluded that the translator did not consider the semantic propositions of deep structure in rendering the mentioned construction. To address this issue, the researcher applied the technique of syntactic expansion in the translation process to provide an appropriate equivalent in the target language based on the semantic propositions of deep structure.



Keywords: Deep structure, syntax-semantics interface, Chomsky, reductional transformation, absolute object substitute (nā’ib al-maf‘ūl al-muṭlaq).

کلیدواژه‌ها [English]

• Deep structure
• syntax-semantics interface
• Chomsky
• reductional transformation
• absolute object substitute (nā’ib al-maf‘ūl al-muṭlaq)