مقاله پژوهشی
شگرد ساده‌سازی وتابوهای فرهنگی در برگردان‌های مرعشی‌پور از رمان‌های راه و کوچه مدق نجیب محفوظ

فرامرز میرزایی؛ محمد راسخ مهند؛ سید اسماعیل قاسمی موسوی

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 34-11

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2432

چکیده
  ساده‌سازی (Simplification) از همگانی‌های ترجمه است که در آن مترجم با بهره‌مندی از شگردهای ویژه، زبان ترجمه را ساده و روان می‌کند. از نظر بیکر، این ویژگی گرایش به ساده ‌کردن مسائل برای خواننده و نیز گرایش به انتخاب یک تفسیر و پیشگیری از دیگر تفاسیر است. در این حالت، مترجم سطح وضوح را با از بین بردن ابهام‌ها بالاتر می‌برد. در این مقاله، با ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
دشواری ترجمة زبان عرفان (بررسی موردپژوهانه: غزلیّات مختارة مِن دیوان شمس تبریز)

محسن سیفی؛ نجمه فتحعلی زاده

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 64-35

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2433

چکیده
  برگردان آثار ادیبان عارف و شاعران سالک به سبب پیچیده‌گویی‌ها و کاربست رموز و اصطلاحات خاص، همواره یکی از چالش‌های فراروی مترجمان بوده است. غزلیّات شمس که مجموعة سروده‌های عرفانی مولاناست، تاکنون چندین بار به زبان عربی برگردانده شده ‌است. از جملة این ترجمه‌ها، ترجمة «محمّد سعیدجمال‌الدّین» است که به صورت گزیده‌ای از غزلیّات ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی واو به عنوان یک شاخص سبکی و پدیدة معنی‌ساز میان جملة علّت و عامل آن در قرآن کریم

جلال مرامی؛ فاطمه بیگلری

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 96-65

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2434

چکیده
  در زبان عربی، هیچ ‌گاه میان جملة تعلیلی که از لام تعلیل، فعل مضارع منصوب به «أَن» مقدّر تشکیل شده است و متعلّق یا عامل آن، حرف واو قرار نمی‌گیرد؛ مانند ﴿الَر کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ﴾ (ابراهیم/ 1). این ساختار مطابق قوانین نحو عربی در زبان معیار و از موارد فصل در ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
تداخل زبانی و دگرگونی معنایی وام‌واژه‌های عربی و جنبه‌های تأثیر آن بر ترجمه از عربی

علیرضا نظری؛ زهره اسدپور عراقی

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 120-97

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2435

چکیده
  تداخل زبانی یا به عبارتی، آمیختگی دو زبان از ویژگی‌های متمایز ارتباط زبان فارسی با زبان عربی است. ورود اسلام به ایران، نوع عمیقی از ارتباط بین دو زبان فارسی و عربی را ایجاد نمود؛ ارتباطی که منجر به تأثیرگذاری بین آن دو، به‌ویژه از جنبة واژگانی گردید؛ بدین معنا که واژگان دخیل یا وام‌واژه‌های بسیاری بین دو زبان مبادله شد که سهم وام‌واژه‌های ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
چالش مترجمان قرآن در برگردان ادوات تقلیل و تکثیر به زبان فارسی

علی صابری

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 146-121

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2436

چکیده
  در قرآن کریم واژگانی وجود دارد که مترجمان برای برگردان آنها به دیگر زبان‌ها، نیاز به دقّت و تأمّل ویژه‌ای دارند. نمونه‌ای از این واژگان، ادوات تقلیل و تکثیر است که حضور این واژگان در متن گاهی باعث ایجاد نوعی ناهمگونی یا اشتباه در ترجمه می‌شود و گاهی نیز دیده می‌شود که مترجمان آنها را نادیده می‌گیرند. این نابسامانی در برگردان‌ها ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
فرایند معنی‌یابی با رویکرد ریشه‌یابی واژگان؛ معنای واژة «رهوا» در قرآن کریم از دریچة زبان‌های سامی

جواد اصغری

دوره 5، شماره 13 ، دی 1394، صفحه 143-131

https://doi.org/10.22054/rctall.2015.2692

چکیده
  این مقاله به دنبال طرح معنایی جدید از واژة «رهو» در آیة شریفة ﴿وَاتْرُکْ الْبَحْرَ رَهْوًا﴾ (الدّخان/44) است. در کتب لغت و تفسیر، عموماً دو معنای «آرام» و «شکافته» برای این واژه ذکر شده است. در مقاله پیش رو، در این باب، واژه‌نامه‌هایی چون لسان‌العرب، تاج‌العروس، المفردات فی غریب القرآن و غالب تفاسیر مهمّ جهان اسلام، ...  بیشتر