نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پسا دکتری رشتۀ زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه حکیم سبزواری

10.22054/rctall.2024.82560.1758

چکیده

نقد و ارزیابی ترجمۀ متون به ویژه متون ادبی و ارائه برگردان مناسب از مفاهیم و عناصر مختلف موجود در زبان مقصد همواره مورد توجه بوده است. یکی از موضوعات حوزۀ ترجمه، موضوع ترجمه ناپذیری عناصر فرهنگی است. مالکوم هاروی یکی از کسانی است که در این حوزه صاحب نظر می‌باشد. وی برای ترجمه عناصر فرهنگی روش‌هایی نظیر معادل کارکردی، معادل زبانی، وام گیری و معادل توصیفی – توضیحی را پیشنهاد داده است. در این جستار و با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی برگردان سید مهدی حسینی نژاد از رمان «یومیات مطلقة» اثر هیفاء بیطار بر اساس راهکارهای ترجمۀ عناصر ترجمه ناپذیر فرهنگی مالکوم هاروی و میزان مطابقت ترجمۀ مترجم با رویکرد مزبور مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مترجم علاوه بر حفظ و رعایت ظرافت‌ها و اصول زبانی و فرهنگی و نیز پایبندی به سنت‌ها و آداب و رسوم مربوط به ساختار زبان فارسی، تلاش و کوشش خود را در جهت عبور از ترجمه ناپذیری عناصر فرهنگی و زبانی و منطبق ساختن برگردان خود با مؤلفه‌های تعیین شده از سوی هاروی به کار گرفته است، هر چند که در برخی موارد می‌توانست علمکرد بهتری نیز داشته باشد که در خلال نمونه‌ها به آن اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Criticism and evaluation of the translation of the novel "Yumiyat Motalaga" by Haifa Bitar in the light of Malcolm Harvey's 2000 translation strategies of untranslatable cultural elements

نویسندگان [English]

  • masoud salmanihaghighi 1
  • abbas ganjali 2

1 Post-doctoral researcher in the department of Arabic language and literature at Hakim Sabzevari University

2 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Hakim Sabzevari University

چکیده [English]

Criticism and evaluation of the translation of texts, especially literary texts, and providing an appropriate translation of various concepts and elements in the target language have always been of interest. One of the topics in the field of translation is the issue of untranslatability of cultural elements. Malcolm Harvey's is one of the experts in this field. He has proposed methods such as functional equivalent, linguistic equivalent, borrowing, and descriptive-explanatory equivalent for translating cultural elements. In this article, relying on the descriptive-analytical method, Seyyed Mahdi Hosseini Nejad's translation of the novel " Yumiyat Motalaga " by Haifa Bitar has been analyzed and examined based on Malcolm Harvey's strategies for translating untranslatable cultural elements and the degree to which the translator's translation complies with the aforementioned approach. The findings of the study indicate that in addition to preserving and observing linguistic and cultural subtleties and principles, as well as adhering to traditions and customs related to the structure of the Persian language, the translator has made efforts to overcome the untranslatability of cultural and linguistic elements and to adapt his translation to the components determined by Harvey, although in some cases he could have done better, as has been pointed out in the examples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • translation criticism, untranslatability of cultural elements, Harvey, "
  • Yumiyat Motalaga "
  • , Hosseini Nejad