نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان،

10.22054/rctall.2025.84240.1777

چکیده

ارزیابی ترجمه، بررسی سطوح و واحدهای متن، سنجش و بررسی میزان توفیق مترجم در یافتن ترجمه این واحدها است. واژه نیز ابتدایی‌ترین و تأثیرگذارترین واحد ترجمه است که قابلیت برخورداری از سطوح مختلف معانی را داشته، به همین دلیل معادل‌یابی دقیق آن اهمیت بسزایی دارد. برگردان واژه باید متناسب و همسو با بافت متن باشد، گاهی برگردان واژه و بار معنایی آن قابل ترجمه نیست. برای رفع یا کاهش درصد این چالش‌ها در ترجمه، می‌توان شیوه‌های مختلفی را به کار گرفت. لادمیرال نظریه‌پرداز مقصد محور فرانسوی مؤلفه‌هایی را در این خصوص مطرح می‌کند که مترجم با گزینش واژه‌هایی به عنوان معادل، بین متن ترجمه شده و متن اصلی تعادل نسبی برقرار سازد. پژوهش حاضر درصدد است که با روش توصیفی- تحلیلی، ترجمه ستار جلیل‌زاده از داستان «حبیبی داعشی» نوشته هاجر عبداصمد را بر اساس نظریههای کاربردی لادمیرال که عبارت‌اند از: جابه‌جایی اجزای جمله، حق انتخاب مترجم، ابهام زدایی، تکرار، ناهمگون‌سازی، حذف، افزوده سازی، تفسیر حداقلی، چیستی ترجمانی و خوانایی، نقد و ارزیابی نماید. مقاله حاضر با پذیرش این اصل که مناسب‌ترین شیوه برای برگردان کتاب «حبیبی داعشی»، شیوه‌ای مقصدگرا و آزاد است، نظریه لادمیرال را منطبق‌ترین نظریه با این اصل دانسته و آن را معیار اصلی سنجش و بررسی ترجمه جلیل‌زاده قرار داده است. برآیند پژوهش نشان می‌دهد که ترجمه جلیل‌زاده مطابق با این اصل، همسویی چشم‌گیری با نظریه لادمیرال به خصوص در مؤلفه‌های: ابهام‌زدایی، خوانایی، افزوده‌سازی و تفسیر حداقلی دارد و مترجم توانسته، اثری متناسب با بافت فرهنگی و ادبی زبان مقصد ارائه نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Criticism and Evaluation of Jalelzadeh’s Translation of the Novel My Isis Beloved (Based on Ladmiral’s Theory)

نویسندگان [English]

  • Salahodin Abdi 1
  • Shokofeh Solgi 2

1 Professor of Arabic Language and Literature, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran

2 Master of Arabic Language and Literature, Department of Arabic Language and Literature, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.

چکیده [English]

Translation assessment involves analyzing text levels and units to evaluate a translator’s success in finding appropriate equivalents. Words, as fundamental units of translation, carry multiple meanings, making their precise equivalence crucial. Effective word translation must align with the text’s context, though challenges in conveying semantic nuances often arise. To address these, various methods can be employed. Ladmiral, a French theorist, proposes strategies to achieve balance between the source and target texts, emphasizing word selection and equivalence. This study uses a descriptive-analytical approach to examine Hajar Abdulsamad’s translation of Sattar Jalilzadeh’s story "Habibi Daeshi" based on Ladmiral’s theories, including displacement, disambiguation, repetition, addition, deletion, and readability. The research concludes that a goal-oriented, free translation method is most suitable for "Habibi Daeshi", aligning closely with Ladmiral’s principles. Jalilzadeh’s translation demonstrates significant compatibility with Ladmiral’s theory, particularly in disambiguation, readability, addition, and minimal interpretation. The translator successfully adapts the work to the cultural and literary context of the target language, showcasing effective application of these strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Translation
  • criticism
  • Ladmiral model
  • Habibi Daeshi
  • Jalilzadeh