ترجمه در زبان و ادبیات عربی
حسین جوکار؛ علی افضلی؛ مسعود فکری؛ شهریار نیازی
چکیده
الگوهای متعددی به ارزیابی کیفیت و نقد ترجمه‌ها پرداخته‌اند که در بین آن‌ها الگوی گارسس زوایای بیش‌تری از نقد ترجمه‌ها را در‌برمی‌گیرد. این الگو براساس اصل برابری میان متن مبدأ و مقصد استوار است و ترجمه را در‌چهار سطح معنایی-لغوی، نحوی-واژه‌ساختی، گفتمانی-کارکردی و سبکی-عملی مورد بررسی قرار‌می-دهد، که هر سطح دارای مؤلفههای ...
بیشتر
الگوهای متعددی به ارزیابی کیفیت و نقد ترجمه‌ها پرداخته‌اند که در بین آن‌ها الگوی گارسس زوایای بیش‌تری از نقد ترجمه‌ها را در‌برمی‌گیرد. این الگو براساس اصل برابری میان متن مبدأ و مقصد استوار است و ترجمه را در‌چهار سطح معنایی-لغوی، نحوی-واژه‌ساختی، گفتمانی-کارکردی و سبکی-عملی مورد بررسی قرار‌می-دهد، که هر سطح دارای مؤلفههای مرتبط به‌خود است. پژوهش حاضر در‌نظر دارد با روش تحلیل‌محتوای آمیخته (کمی – کیفی)، و با هدف ارزیابی کیفیت ترجمه، ترجمة مرعشی‌پور از رمان «بین‌القصرین» را بر مبنای سطوح معنایی-لغوی و نحوی-واژه ساختیِ الگوی گارسس مورد بررسی و نقد قرار دهد. علاوه بر ارزشِ نفس ترجمۀ «بین‌القصرین» به عنوان یکی از ارزشمندترین آثار نجیب‌محفوظ، بازتاب مؤلفههای این دو سطح، با شاهد مثال‌های فراوان در ترجمۀ این رمان، سبب شده‌است تا در این جستار، ترجمۀ اشاره شده، با تکیه بر الگوی گارسس مورد بررسی و ارزیابی قرار‌گیرد، که ارزیاب این امکان را دارد تا مؤلفههای مختلف از این دو سطح را بر متن ترجمه تطبیق دهد. برای این منظور الگوی گارسس در سطوح معنایی-لغوی و نحوی-واژه ساختی توضیح داده شده و سپس کاربردِ مؤلفههای این سطوح بر مثال‌های مستخرج از ترجمه، ذکر‌شده است. دستاورد این جستار بیانگر آن است که ترجمۀ مرعشی‌پور از منظر مؤلفههای سطوح معنایی-لغوی و نحوی-واژه ساختیِ مدل گارسس، قابل نقد و ارزیابی است. و به دلیل داشتن ویژگی‌های مثبت که پرشمارتر از ویژگی‌های منفی است این ترجمه از کفایت و مقبولیت برخوردار است. همچنین مترجم از بسط نحوی، تغییر نحو یا دستورگردانی، تغییر دیدگاه یا دگربینی و حذف بیش از بقیۀ مؤلفه‌ها بهره برده است.
ترجمه در زبان و ادبیات عربی
جواد اصغری؛ حسین جوکار
چکیده
تاکنون الگوی دقیق و جامعی برای نقد واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن طراحی نشده است. به منظور دستیابی به چنین الگویی میتوان ابتدا کارآمدیِ مؤلفههای واحد ترجمه را مورد بررسی قرارداد. به همین جهت، در این پژوهشِ نو تلاش شده است تا مقولۀ واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن کریم بررسیشود. در این جستار ابتدا به شرح واحدهای ترجمه از نظر ...
بیشتر
تاکنون الگوی دقیق و جامعی برای نقد واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن طراحی نشده است. به منظور دستیابی به چنین الگویی میتوان ابتدا کارآمدیِ مؤلفههای واحد ترجمه را مورد بررسی قرارداد. به همین جهت، در این پژوهشِ نو تلاش شده است تا مقولۀ واحد ترجمه در ترجمۀ قرآن کریم بررسیشود. در این جستار ابتدا به شرح واحدهای ترجمه از نظر نظریهپردازان حوزۀ ترجمه پرداخته شده است. سپس با مقایسۀ واحدهای ترجمه که مترجمان قرآن در ایران به کار گرفتهاند به نقد و تحلیلِ میزانِ کارآمدیِ واحدهای ترجمه در ترجمۀ قرآنکریم پرداخته شده است. در این تحقیق علاوه بر استفاده از واحدهای ترجمه که نظریهپردازان غربی مطرح کردهاند از یک واحد ابداعی دیگر -واحد کمتر از کلمه- استفاده شده که هنوز از طرف هیچ یک از نظریهپردازان ترجمه در غرب به عنوان واحد ترجمه مطرح نشده است. در این مقاله، تحلیل براساس واحد ترجمه و با روش توصیفی- تحلیلی صورت گرفته است و ترجمههایی که مورد نقد و بررسی قرار گرفتهاند، عبارتند از: ترجمۀ معزی، پاینده، مکارمشیرازی و انصاریان. نتایج پژوهش گویای آن است که با توجه به بافت خاص هر آیه و تفاوت در نگاه مترجم، در ترجمۀ قرآنکریم میتوان از واحد کلمه، واحد جمله، واحد اندیشه، واحد متن، واحد فرهنگ و واحد کمتر از کلمه استفاده کرد. درصد استفاده از واحد جمله نزد مترجمان مورد اشاره بیش از واحدهای دیگر بوده است. همچنین با توجه به یافتههای این پژوهش و از آنجا که در ترجمۀ قرآن هرگونه دخل و تصرف در محتوای متن از سوی مترجم جایز نیست، واحدِ ترجمهایِ پیشنهادی برای ترجمۀ قرآن کریم، واحد جمله است و بیشترین کارآیی را دارد.
