مقاله پژوهشی
نقد و بررسی ترجمۀ «فاطمه جعفری» از رمان اعترافات «ربیع جابر» براساس نظریۀ گرایش‌های ریخت شکنانۀ «آنتوان برمن»

رجاء ابوعلی؛ بهزاد اسبقی گیگلو

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 9-34

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.48205.1433

چکیده
  ترجمة متن ادبی، سخت‌ترین نوع ترجمه است و با چالش‌های ویژه‌ای روبه‌رو است که باعث دشواری بیش از پیش ترجمه می‌شود. این نوع از ترجمه، نیازمند بحث‌های نظری است تا راهکارهایی برای ترجمة بهتر وتوفیق بیشتر مترجمان ارائه دهد. «آنتوان برمن» مترجم، نظریه‌پرداز، فیلسوف و تاریخ نگار علم ترجمه است که تحت تأثیر فلسفه، نگاهی نو به مطالعات ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقد ترجمة عناصر فرهنگی کتاب «تَذَکَّرِی» با تکیه بر مثل‌ها و کنایه‌ها

زهره گرجی؛ انسیه خزعلی؛ دلال عبّاس

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 35-72

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.51644.1467

چکیده
  در جریان ترجمة داستان، ضرب‌المثل‎ها و کنایه‎ها از عناصر فرهنگی مهم و کلیدی هستند که مفاهیم و پیام‎های متن اصلی را به خواننده انتقال می‎دهند.مشکل عمدة مترجم در این مسیر، روش برخورد صحیح با این عناصر است. در این چالش، معادل‎ها یکی از عوامل مهمی هستند که کمک شایانی به مترجم می‎کنند. معادل خوب باید نه تنها معنا، بلکه روح، حس ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقد و بررسی جلوه‌های بازنویسی در چهار اپیزود ترجمۀ بلعمی از تاریخ طبری

سید اسماعیل حسینی اجداد نیاکی؛ شهرام دلشاد

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 73-96

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.44698.1442

چکیده
  جولان آزاد زبان مترجم و به‌کارگیری مؤلفه­های بازنویسی یکی از مهم‌ترین علل پیدایش رویکرد ترجمۀ تألیفی در ادبیات فارسی و عربی کلاسیک است. مترجمان در این شیوه به مانند شیوۀ آزاد و ارتباطی از ترجمۀ برابر، معادل و طوطی­وار که اغلب گنگ و نامفهوم است، اجتناب می‌کنند. شیوه بازنویسی در ترجمۀ کهن فارسی از عربی به دلیل عدم رعایت قوانین ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
چالش های موسیقی داخلی شعر نو عربی در ترجمه به فارسی

الهام مزرعه؛ سید ابراهیم دیباجی؛ رسول دهقان ضاد شهرضا

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 97-120

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.51602.1465

چکیده
  ترجمۀ شعر از مسائل جنجالی و مورد اهتمام در حوزه ترجمه است و در این باره نظرات متفاوتی ارائه شده است. برخی آن را محال دانستند و برخی دیگر در این میان، ترجمۀ شعر به شعر در حوزۀ شعر سنتی را تأیید کرده و نمونه­های موفقی ارائه کرده­اند. در ترجمۀ شعر نو (شعر نیمایی) شرایط متفاوت است، زیرا شعر نو به موسقی داخلی اهمیت زیادی می­دهد. موسیقی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نگاشت نقشۀ علمی مقالات نشریۀ پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی طی سال‌های 1390 تا 1398

سعیده میرحق جو لنگرودی؛ فاطمه علی نژاد چمازکتی

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 121-146

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.53775.1495

چکیده
  در دهه­های گذشته مطالعه و ترسیم نقشه­های علمی به عنوان یکی از شاخص­های مطالعات علم‌سنجی در حوزه­های مختلف اهمیت و افزایش یافته است. پژوهش حاضر به بررسی تولیدات علمی در نشریۀ پژوهش‌های ترجمه در زبان و ادبیات عربی در پایگاه ISC می­پردازد.هدف این پژوهش بررسی و سنجش فعالیت­های علمی نویسندگان در نشریۀپژوهش­های ترجمه در زبان ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقد ترجمۀ فارسی‌ داستان «نهرالذهب» براساس نظریۀ سطح معنایی- لغوی الگوی گارسس

محمدنبی احمدی؛ زهرا قنبری

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 147-172

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.50497.1483

چکیده
  الگوها و مدل‌های متفاوتی از سوی نظریه‌پردازان ترجمه‌، ارائه شده است ‌که به‌ عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق‌تر برای‌ سنجش‌ ترجمه‌ها به‌کار می‌روند. نظریۀ ارزیابی‌ کیفیّت‌ ترجمۀ کارمن گارسس (1994) از مهم‌ترین نظریات حوزۀ زبان‌شناختی‌ است‌که‌‌ به‌منظور تشخیص سطح‌کیفی ترجمه‌ها، سازمان یافته و به‌تحلیل ‌کیفی ‌متون ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
پیاده‌سازی نظریۀ گرایش‌های ریخت‌شکنانه آنتوان برمن در ترجمۀ رمان از فارسی به عربی (بررسی موردی دو ترجمه از بوف کور)

علی بشیری

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 173-204

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.52159.1471

چکیده
  آنتوان برمن نظریه­پرداز حوزۀ مطالعات ترجمه بر آن است که در ترجمه به‌خصوص ترجمۀ نثر اتفاقاتی می‌افتد که می­توان آن‌ها را در 13 عنوان جای داد. به اعتقاد وی، با روش تحلیل منفی می­توان این 13 مورد را در متون ترجمه شده مورد بررسی قرار داد. این پژوهش قصد دارد با پیاده کردن این نظریه روی دو ترجمه از رمان بوف کور نوشتۀ صادق هدایت که توسط ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
بررسی تطبیقی طنز کلامی در دوبلة عربی و فارسی انیمیشن زوتوپیا براساس مدل مگدالنا پانِک

عبدالباسط عرب یوسف آبادی؛ فرشته افضلی

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 205-232

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.54173.1497

چکیده
  تردیدی نیست که بخش قابل­توجهی از انیمیشن­های مشهور با اهداف آموزشی و سرگرم­کنندة ادبی شکل گرفته‌اند و پدیدآورندگان این آثار با تکیه­ بر زﺑﺎن ادﺑﻲ جامعة هدفشان را با دنیای طنز و شیوه­های بیان آن آشنا می­سازند. هرچه طنز در این ژانرهای تصویری- کلامی ﻫﻨﺠﺎرﺷﻜﻦﺗﺮ باشد، ﻗﺪرت ﺟﺬب ﻣﺨﺎطبش نیز اﻓﺰاﻳﺶ میﻳﺎﺑﺪ. این ویژگی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نگاهی انتقادی به ترجمة «رویکردهای شعر معاصر عرب» براساس رویکردِ مقابله‌ای

ناصر زارع

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 233-260

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.49676.1447

چکیده
  احسان عبّاس (1920-2003م)، ادیب و ناقد و مصحّح و مترجم و مورّخ فلسطینی از نادره‌کارانِ این روزگار بود. از او آثار گوناگون و ارزشمندی از ترجمه و تصحیحِ متون تا نقد ادبی برجای مانده است. از آثارِ نقدی وی کتاب اتّجاهات الشعر العربی المعاصر را می‌توان برشمرد. این کتاب از چاپِ نخست آن در سال 1977م تاکنون از منابع معتبر در قلمرو نقد شعر معاصر عربی ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
نقد ترجمة عربی مرزبان‌نامه براساس نظریة آنتوان برمن

آرزو پوریزدانپناه کرمانی؛ وصال میمندی

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 261-290

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.49258.1444

چکیده
  ترجمه یکی از راه­های ایجاد تعاملات فرهنگی بین ملّت­ها است. در این میان، وظیفة مترجم ارائة ترجمه­ای صحیح و درست است. نظریه­پردازان ترجمه الگوها و مدل­های متفاوتی را برای ارزیابی ترجمه­ها ارائه­کرده­اند. ارزیابی و سنجش ترجمه براساس مدل­ها و الگوهای ارائه­شده سطح کیفی متن ترجمه شده و ویژگی­های مثبت و منفی آن را آشکار ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
همسنجی ترجمۀ رسانه‌های عربی از اصطلاحات نوین سیاسی- اجتماعی کشور ( با تکیه بر الگوی ایویر)

علی نجفی ایوکی؛ محدثه حدادی

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 291-326

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.45657.1409

چکیده
  در دهه­های اخیر اشخاص صاحب نام و مطرح کشور در مصاحبه­ها و سخنرانی­های خود اصطلاحات و تعابیری به‌کار گرفته­اند که به علت بار معنایی نسبتاً بالا، ضمن اینکه با استقبال فراوان فارسی‌زبانان به همراه بوده و رواج چشمگیری در جامعه ایرانی یافته است. در رسانه­های عرب­زبان داخلی و خارجی نیز بازتاب یافته و با تعریب خبر، گاه چندین ...  بیشتر

مقاله پژوهشی
مقایسة دو ترجمۀ فارسی نصرالله منشی و محمد بخاری از کلیله‌ودمنۀ عربی ابن‌مُقَفَّع با تکیه بر نظریۀ ترجمۀ یوجین نایدا (موردکاوی: باب زاهد و راسو)

غلامرضا کریمی فرد؛ حمیدرضا پیرمرادیان؛ علی بابائی دم طسوج

دوره 10، شماره 22 ، فروردین 1399، صفحه 327-354

https://doi.org/10.22054/rctall.2020.46170.1417

چکیده
  کتاب کلیله‌ودمنه را برزویۀ طبیب به پهلوی و دو سده بعد ابن­مُقَفَّع به عربی برگرداند. بعدها در سدۀ ششم هجری به‌دلیل از بین‌ رفتن اصل پهلوی، همین ترجمۀ عربی اساس کار ترجمۀ مترجمانی چون نصرالله منشی و محمد بن عبدالله بخاری قرار گرفت. این مقاله درصدد است که با تکیه بر شیوۀ وصفی- تحلیلی و براساس نظریۀ یوجین نایدا در زمینۀ ترجمه، شباهت‌ها ...  بیشتر